Είναι η κατάλληλη στιγμή για να συναντηθεί ο Μητσοτάκης με τον Ερντογάν;
11/04/2024
Στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κατόπιν της ανακηρύξεως δύο ευρωπαϊκών “θαλασσίων πάρκων”, το ένα στο Αιγαίον και τ’ άλλο στο Ιόνιο Πέλαγος, με την διαμαρτυρία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίον αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε νησιά, νησίδες και βράχους που περιλαμβάνονται στα “πάρκα” προστασίας της βιοποικιλότητος – ακόμη κι αυτά του Ιονίου!
Αλλά τα νησιωτικά εδάφη που διεκδικεί η Τουρκία εκχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την συμφωνία του Λονδίνου του 1913, την συνθήκη της Λωζάνης 1923 και των Παρισίων 1947, έχουν ενταχθεί στον ευρωπαϊκό χάρτη Natura 2000 κι έχουν σαφές κυριαρχικό καθεστώς. Η Τουρκία και ο Ερντογάν προσποιούνται ότι όλα αυτά δεν ισχύουν και τ’ αγνοούν.
Το ζήτημα όμως είναι τι κάνει η Ελλάς εν προκειμένω. Πέραν μίας χλιαρής απαντήσεως του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και της οργανώσεως ενός διεθνούς συνεδρίου για την προστασία των… ωκεανών στην Αθήνα, ο αρμόδιος υπουργός συγκαλεί το συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, σαν να πρόκειται για νέα αμφισβήτηση και να μην είναι ξεκαθαρισμένο το καθεστώς των ελληνικών θαλασσών. Αντί να κηρύξει την ΑΟΖ στο Αιγαίον, όπως όφειλε και δικαιούται από το διεθνές δίκαιο των θαλασσών (οπότε παύει πάσα εκκρεμότητα στο Αιγαίον, ενώ η ΑΟΖ του Ιουνίου εκκρεμεί μόνον έναντι της Αλβανίας) ο κ. Γεραπετρίτης κάνει… τεμενάδες.
Ο Έλλην πρωθυπουργός ετοιμάζεται να μεταβεί τον προσεχή μήνα στην Άγκυρα για την συνέχιση των συζητήσεων “ηπίου κλίματος” στις σχέσεις των δύο χωρών, ενώ ελάχιστη πρόοδος έχει μέχρι τούδε επιτευχθεί, ακόμη και σε δευτερεύοντα ζητήματα πλην εκείνων που ενδιαφέρουν την Τουρκία, όπως η εβδομαδιαία βίζα για τους Τούρκους στα ελληνικά νησιά του βορείου Αιγαίου, καθ’ ην εποχή η Αγία Σοφία και η Ιερά Μονή της Χώρας έγιναν τζαμιά από μουσεία κι η Ελλάς άνοιξε τα δικά της τεμένη για το Ραμαζάνι των μουσουλμάνων, Ελλήνων και επισκεπτών, ως πολιτισμένη χώρα που είναι.
Πολιτικά τραυματισμένοι Μητσοτάκης και Ερντογάν
Η προϊούσα πολιτική αδυναμία και των δύο ηγετών θα τύχει αξιοποιήσεως στην προσεχή συνάντηση των. Ο μεν Ερντογάν εξήλθε πολιτικά τραυματισμένος από τις πρόσφατες δημαρχιακές εκλογές, ο δε Μητσοτάκης υποβαθμίζεται από τις σφυγμομετρήσεις, κατόπιν των σοβαρών λαθών της εσωτερικής πολιτικής του. Αμφότεροι, όμως, έχουν αρκετό πολιτικό κεφάλαιο να δαπανήσουν τα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια, οπότε μπορούν να περιμένουν, παρά να πραγματοποιήσουν άλλη μία άκαρπη συνάντηση.
Το διεθνές σκηνικό μεταβάλλεται ραγδαίως (εκεχειρία στην Γάζα, ειρήνευση στην Ουκρανία;) και μπορεί να οδηγήσει σε μία διαφορετική ισορροπία δυνάμεως στην περιοχή, ενώ η Ελλάς πρέπει να επιταχύνει το εξοπλιστικό της πρόγραμμά που έχει καθυστερήσει. Συγχρόνως επιβάλλεται να τονιστεί στον Τούρκο πρόεδρο, που θα συναντηθεί με τον Αμερικανό στην Ουάσιγκτον για πρώτη φορά, ότι το Κογκρέσο έχει θέσει ως όρο την μη χρησιμοποίηση των 110 F-16 που θα αγοράζει η Τουρκία, για παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου. Η επάνοδος στις εντάσεις ουδένα ωφελεί και ουδέν δικαίωμα κατοχυρώνει.
