Η Ουάσινγκτον βλέπει με άλλο μάτι την Κύπρο

Συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, θα έχει στην Ουάσινγκτον στις 8 Νοεμβρίου ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. Το γεγονός ότι οι Αμερικανοί επέλεξαν η συνάντηση να μην γίνει στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, που γίνονται δεκάδες επαφές, αλλά απηύθυναν πρόσκληση στο Κύπριο υπουργό για συνομιλίες στην Ουάσινγκτον, θεωρείται κίνηση που στέλνει μηνύματα.

Η αμερικανική πλευρά έδωσε εναλλακτικές ημερομηνίες για την πραγματοποίηση της επίσκεψης, μεταξύ των οποίων και η 18η Οκτωβρίου, πλην όμως ο Νίκος Χριστοδουλίδης εκείνες τις ημέρες έχει προγραμματισμένη επίσκεψη στην Ιαπωνία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, από τις συνομιλίες των δύο υπουργών Εξωτερικών θα προκύψουν ανακοινώσεις, που θα παραπέμπουν στην ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών.

Η ατζέντα των συζητήσεων θα περιλαμβάνει πολλά θέματα. Είναι, όμως, προφανές πως θα επικεντρωθεί στα ενεργειακά, στην περιφερειακή συνεργασία και ασφαλώς στο Κυπριακό. Σημειώνεται συναφώς ότι τον Δεκέμβριο θα βρίσκεται στην Ουάσινγκτον ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Κοτζιάς. Είναι το δεύτερο ταξίδι Κοτζιά στην αμερικανική πρωτεύουσα, επί διακυβέρνησης Τραμπ, γεγονός που επιβεβαιώνει –όπως σημειώνουν οι Αμερικανοί– το πολύ καλό επίπεδο σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ.

Ο Νίκος Κοτζιάς είχε μεταβεί στην Ουάσιγκτον και επί διακυβέρνησης Ομπάμα στις ΗΠΑ. Υπενθυμίζεται ότι οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου είχαν στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα χωριστές συναντήσεις με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ, ο οποίος θεωρείται κινητήριος δύναμη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ό,τι αφορά την περιοχή μας. Το μήνυμα, πάντως, που θέλουν να στείλουν οι Αμερικανοί είναι πως επενδύουν στη συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο καθώς και στην περιοχή.

Η ατζέντα

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών Χριστοδουλίδη στην Ουάσινγκτον αναμένεται να συζητηθούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Πρώτον, οι έρευνες της ExxonMobil στην κυπριακή ΑΟΖ, η διασφάλισή τους και η διεύρυνση της συνεργασίας με την Κυπριακή Δημοκρατία σε αυτό το πεδίο. Είναι σαφές πως η αμερικανική εταιρεία ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί και σε άλλα θαλασσοτεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αντιπρόεδρος της εταιρείας θα βρίσκεται στην Κύπρο στο τέλος αυτής της εβδομάδας για συζητήσεις με την κυπριακή κυβέρνηση.

Συζητήσεις, όπως είναι γνωστό, έγιναν ήδη στη Νέα Υόρκη με τους υπουργούς Εξωτερικών και Ενέργειας της Κύπρου. Σημειώνεται συναφώς ότι η αμερικανική κυβέρνηση δίνει μεγάλη σημασία στο θέμα της διαμόρφωσης μιας σοβαρής εναλλακτικής οδού μεταφοράς αερίου, θεωρώντας πως η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να καταστεί τέτοια.

Δεύτερον, η διεύρυνση και αναβάθμιση της συνεργασίας με την Κυπριακή Δημοκρατία. Η Ουάσινγκτον θεωρεί πως μπορεί να διαμορφωθεί και ενισχυθεί ένας άξονας που ξεκινά από την Πολωνία, περνά από τα Βαλκάνια, την Ελλάδα, την Κύπρο και καταλήγει στο Ισραήλ. Αν και δεν θεωρούν «καμμένο χαρτί» την Τουρκία, ωστόσο, επενδύουν σε εναλλακτικά σενάρια συνεργασίας με χώρες της περιοχής. Άλλωστε, όπως σημειώνουν, με τον Ερντογάν έχει ραγίσει το γυαλί. Ακόμα και αν τα βρουν, που δεν είναι ορατό αυτό σήμερα, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη.

Τρίτον, από πλευράς της Λευκωσίας θα τεθεί και το Κυπριακό καθώς και το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Ποιά θα είναι η αντίδραση

Πέραν από το ταξίδι αυτό στην Ουάσινγκτον, κινήσεις θα γίνουν από την Αθήνα και τη Λευκωσία και σε άλλα πεδία.

• Στις 10 Οκτωβρίου στην Κρήτη θα πραγματοποιηθεί τριμερής σύνοδος κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου. Σε αυτή αναμένεται να ανακοινωθεί και η θεματική συμμετοχή της Γαλλίας στον άξονα αυτό. Θα μετατρέπεται, δηλαδή, η τριμερής σε τετραμερή αναλόγως των θεμάτων που θα συζητούνται.
• Στις 20 Δεκεμβρίου, στην τριμερή σύνοδο κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, που θα φιλοξενηθεί στο Τελ Αβίβ, θα προσκληθεί και ο Ιταλός πρωθυπουργός, προκειμένου να υπογραφεί η συμφωνία για τον αγωγό Eastmed.

Οι Αμερικανοί θα συμμετέχουν στην τριμερή με το Ισραήλ για θέματα τρομοκρατίας και ασφάλειας. Όλα αυτά γίνονται και αναμένεται πως θα πραγματοποιηθούν, ενώ η προσοχή είναι στραμμένη και προς την Τουρκία και ειδικότερα στην αντίδρασή της ενόψει της υλοποίησης ενεργειακών προγραμμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Ποια θα είναι η αντίδραση; Αυτό που αναμένεται είναι η κάθοδος του γεωτρύπανου «Πορθητή» στην περιοχή και η πρόκληση εντάσεων από μέρους της Τουρκίας. Θα τεντώσει το σχοινί μέχρι να σπάσει; Αυτό θα φανεί στη συνέχεια. Το σίγουρο είναι πως η Άγκυρα δεν θέλει να είναι εκτός του ενεργειακού παιχνιδιού. Την ίδια ώρα, όμως, δεν θέλει ούτε να συνεργαστεί στο Κυπριακό.