Η Τουρκία βολεύεται με την πεπατημένη στο Κυπριακό

Τι μπορεί να γίνει; Θα συνεχίσει η ελληνική πλευρά να επιμένει σε μακρόσυρτες επαναλαμβανόμενες συζητήσεις, που έχουν οδηγηθεί πολλές φορές σε αδιέξοδο; Μόνο με θαύμα μπορεί κάποιος να ελπίζει για να διαφοροποιήσει τη στάση της η κατοχική πλευρά, που επιμένει σε ακραία και ανέφικτα.

Γι αυτό και χρειάζεται μια πολιτική, που θα ανατρέπει το σημερινό παρατεταμένο αδιέξοδο. Κι αυτό δεν θα γίνει με ξαναζεσταμένο φαγητό και την ίδια αποτυχημένη συνταγή. Γιατί αυτή βολεύει την κατοχική πλευρά να εδραιώνει την παρουσία της στο νησί.

Έχω ακούσει σε πρόσφατο συνέδριο τον Νίκο Κατσουρίδη να εισηγείται τη σύνταξη ενός σχεδίου λύσης από την ελληνοκυπριακή πλευρά, το οποίο στη συνέχεια να κατατεθεί στην τουρκική πλευρά και στα Ηνωμένα Έθνη. Δεν είχε επεκταθεί αλλά μπορεί κάποιος να θέσει κάποιες παραμέτρους, οι οποίες να στηρίζουν ένα μοντέλο συμφωνίας. Προφανώς και δεν θα είναι ένα σχέδιο κομμένο ραμμένο στα μέτρα μας. Θα μπορούν στην ομάδα καταρτισμού να συμμετέχουν και Τουρκοκύπριοι, όχι από εκείνους βέβαια που περιμένουν από την Τουρκία να τους δώσει την καρέκλα της εξουσίας και γι αυτό σκύβουν κεφάλι και κάνουν υποκλίσεις στον Ερντογάν, αλλά και στον εκάστοτε Τούρκο «πρέσβη».

Θα είναι ένα σχέδιο για την Κύπρο, το οποίο να στηρίζεται σε ό,τι ισχύει σε όλα τα υπόλοιπα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, να μην υπάρχει διαχωρισμός στη βάση της εθνικής καταγωγής, να μην υιοθετούνται ρυθμίσεις, που περιορίζουν δικαιώματα, βασικές ελευθερίες και τη δημοκρατία. Αυτό μπορεί να γίνει, για παράδειγμα, με την κάθοδο στις εκλογές κοινών ψηφοδελτίων. Δεν θα γίνεται η επιλογή από τους πολίτες με βάση την εθνική τους καταγωγή αλλά με πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους. Με αυτή την προσέγγιση ξεπερνιούνται πολλές διαφορές και περίπλοκες συζητήσεις, που μπλοκάρουν την έναρξη μιας συζήτησης.

Μπορεί το μοντέλο αυτό να ονομαστεί όπως συμφωνηθεί, αλλά η ουσία είναι που έχει σημασία και αυτή αφορά την ανάγκη να μην οδηγεί η λειτουργία του σε αδιέξοδα. Αδιέξοδα δεν υπάρχουν στη δημοκρατία και σε μοντέλα, που είναι κατοχυρωμένα όλα τα δικαιώματα και οι ελευθερίες. Αδιέξοδα υπάρχουν σε κράτη με στρεβλωτικές ρυθμίσεις λειτουργίας. Εξ ου και οι γελοιότητες που συζητούνταν στο παρελθόν για άρση των αδιεξόδων με κλήρωση!

Θα μπορούσε να πει κανείς πως έχουν περάσει πενήντα χρόνια, έχουν εδραιωθεί τα κατοχικά δεδομένα και πως η Τουρκία δεν ήλθε εδώ για να φύγει. Αυτή η προσέγγιση, αν και έχει επιχειρήματα, είναι συνταγή μη λύσης. Ή έμμεση υπόδειξη πως πρέπει να γίνουν αποδεκτά τα κατοχικά δεδομένα.

Για να μην περάσουν άλλα πενήντα χρόνια και εδραιωθούν περισσότερο τα κατοχικά δεδομένα, θα πρέπει να γίνουν κινήσεις. Προς τους Τουρκοκύπριους, για να αποφασίσουν να συνεργασθούν για μια συμφωνία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς στρατεύματα, εγγυήσεις, εξαρτήσεις. Το δίλημμα είναι εκεί, στο δικό τους γήπεδο. Δεν μπορεί να θέλουν και τη θαλπωρή της Τουρκίας και τα προνόμια της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πώς θα φύγει η Τουρκία; Όχι διά του κατευνασμού γιατί η αυτή η πολιτική την έχει εδραιώσει στο νησί. Διά της διαμόρφωσης συνθηκών για αξιοποίηση των διάφορων εμπλεκομένων συμφερόντων ( όπως έλεγε και ο Λυσσαρίδης), τα οποία θα την οδηγήσουν σε ένα δίλημμα:  Είτε να μείνει εκτός και να χάσει είτε να συμμετέχει με κέρδος, αλλά χωρίς ρόλο κατακτητή στην Κύπρο. Υπάρχει και η παράμετρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ναι μεν δύσκολα η Τουρκία θα ενταχθεί και το γνωρίζουν τούτο  στην Άγκυρα, αλλά η κατοχική δύναμη θέλει να κρατήσει αυτή τη σχέση γιατί έχει οφέλη, κυρίως οικονομικά.

Για να γίνει ομελέτα πρέπει να σπάσουμε αυγά. Κι αυτό δεν γίνεται με πολιτικές κατευνασμού, υποχωρήσεων και υιοθέτησης προσεγγίσεων που εδώ και 50 χρόνια αποδεδειγμένα εγκλωβίζουν το Κυπριακό στους τουρκικούς σχεδιασμούς.