Πως δικαιολογεί η Άγκυρα την εισβολή του ‘Πορθητή’ στην κυπριακή ΑΟΖ

Την ώρα που το κομματικό σύστημα μετρά κέρδη και απώλειες από τις εκλογές της περασμένης Κυριακής, οι συζητήσεις νικητών και ηττημένων θα συνεχιστούν για πολύ καιρό ακόμη, οι εξελίξεις στα άλλα μέτωπα προχωρούν. Τα μεγάλα προβλήματα στην Κύπρο δεν είναι οι εκλογικές επιδόσεις, οι εσωκομματικοί τριγμοί, αλλά η συνεχιζόμενη κατοχή από την Τουρκία. Στο έδαφος από το 1974 και εντεύθεν και στη θάλασσα με την εισβολή του γεωτρύπανου ‘Πορθητής’, από την 4η Μαΐου 2019, δυτικά του νησιού. Η Άγκυρα, άλλωστε, διαλαλεί τις προθέσεις της.

Στην κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας, αν και το θέμα ήταν στην ατζέντα των συζητήσεων στη δημόσια σφαίρα, ωστόσο σαφώς και υποβαθμίστηκε. Τέτοιο ζήτημα εκ των πραγμάτων θα έπρεπε να απασχολούσε συνεχώς τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και τους πολίτες, γιατί οι κίνδυνοι είναι ορατοί. Όλη αυτή την περίοδο η Τουρκία εκτόξευε απειλές και επιχειρούσε να εδραιώσει τα τετελεσμένα που επιχειρεί να επιβάλει στην κυπριακή ΑΟΖ. Από την εισβολή του ‘Πορθητή’ οι ρητορικές εξάρσεις μετεξελίχθηκαν σε προκλητικές ενέργειες.

Ανάλυση του τουρκικού πρακτορείου ‘Ανατολού’, παρουσιάζει τις παράνομες διεκδικήσεις της κατοχικής Τουρκίας, αλλά και επιβεβαιώνει τις τουρκικές επιδιώξεις και μεθοδεύσεις σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Οι μονομερείς ενέργειες της ελληνοκυπριακής διοίκησης, όχι μόνο αγνοούν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, αλλά αμφισβητούν και τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, έξω από τη δυτική ακτή του νησιού. Εκτός από το Κυπριακό, η Τουρκία έχει δηλώσει ότι έχει νόμιμα δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδιαίτερα στα δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32° 16’ 18 “E, όπως έχει καταχωρηθεί στον ΟΗΕ». Σημειώνουμε πως δεν έχει καταχωρηθεί στα Ηνωμένα Έθνη, αλλά κατατέθηκε έγγραφο με τις θέσεις της Τουρκίας. Παρόμοιο έγγραφο κατατέθηκε και στην ΕΕ.

Στο κείμενο επαναλαμβάνεται ο ισχυρισμός ότι «στα νησιά παρέχεται περιορισμένη ή καθόλου επίδραση στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, εάν η θέση τους στρεβλώνει την ισότιμη οριοθέτηση. Ως εκ τούτου, η Τουρκία δεν αναγνωρίζει τους παράνομους ισχυρισμούς της ΑΟΖ των Ελληνοκυπρίων… Η Τουρκία είναι της άποψης ότι η νήσος της Κύπρου δεν μπορεί να δημιουργήσει ολοκληρωμένες ΑΟΖ με βάση τις απλοποιημένες μεθόδους οριοθέτησης της ισοτιμίας δυτικά του νησιού, καθώς στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».

Μόνο με Άγκυρα

Στο ίδιο κείμενο διατυπώνεται ο ισχυρισμός πως οι μηχανισμοί ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο που προσπαθούν να απομονώσουν την Τουρκία δεν είναι ρεαλιστικοί. «Είναι αυτονόητο ότι η Τουρκία είναι στην πραγματικότητα κλειδί για την επιτυχία οποιουδήποτε μέσου συνεργασίας, δεδομένου ότι έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο και αυξανόμενη ζήτηση για ενεργειακούς πόρους».

Η θέση αυτή παραπέμπει στη λογική της Άγκυρας, η οποία επιμένει πως για να προχωρήσει το ενεργειακό πρόγραμμα στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει απαραιτήτως να είναι μέρος του η Τουρκία. Για την ακρίβεια να ελέγχει το πρόγραμμα, την Κύπρο, την περιοχή. Περαιτέρω, το μήνυμα της Άγκυρας είναι πως ή η Λευκωσία θα προσαρμοστεί στους τουρκικούς σχεδιασμούς (συνεκμετάλλευση, συναπόφαση στα ενεργειακά) ή η Τουρκία θα προχωρήσει σε δικές της γεωτρήσεις για να προστατεύσει τα ‘δικαιώματα’ των Τουρκοκυπρίων και τα δικά της συμφέροντα. Συνεπώς, καλές οι μετεκλογικές αναλύσεις, αξιολογήσεις αλλά υπάρχουν και προτεραιότητες και θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν αμέσως. Κατεπείγον.