Ζούμε σήμερα το ριμέικ της κρίσης του 1987;

Σε μια εποχή απόλυτης αλληλεξάρτησης των χωρών και των κρατών είναι αδιανόητο να μιλάμε για πολέμους, ειρήνη και ποικίλα συμφέροντα, χωρίς να αρχίζουμε από το διεθνές πλαίσιο που καθορίζει τη χώρα μας. Όταν, λοιπόν, γίνεται κουβέντα αν, πότε και πως, θα μας επιτεθεί ο Ερντογάν, χωρίς αναφορά στις ΗΠΑ, αν θέλουν ελληνοτουρκική σύρραξη, αν αδιαφορούν, αν πιστεύουν ότι θα ωφεληθούν και από ποιο αποτέλεσμα, μια τέτοια συζήτηση είναι αέρας κοπανιστός, για να μην πω ότι πρόκειται για απόκρυψη της πραγματικότητας.

Ποιας πραγματικότητας; Το γεγονός ότι αντιμετωπίζουμε ξεκάθαρες απειλές και εμείς στέλνουμε ρωσικά όπλα στην Ουκρανία μια επειδή είναι, λέει, “παρωχημένα” και μια επειδή, λέει, “μας περισσεύουν”. Δηλαδή είναι κατάλληλα εναντίον της Ρωσίας, πρώτης ή δεύτερης παγκόσμιας στρατιωτικής δύναμης, αλλά δεν μας κάνουν εναντίον της Τουρκίας! Κανονικός αφοπλισμός, αφού δεν ξέρουμε αν και πότε θα έρθουν τα καινούργια(;) όπλα! Ποιον κοροϊδεύουμε, εκτός από τον εαυτό μας, γράφοντας περισπούδαστα περί τα ελληνοτουρκικά;

Το τελευταίο επιχείρημα, το εφηύραν και το διαδίδουν από αφτί σε αφτί οι ίδιες οι ΗΠΑ, είναι ότι, πλέον, δεν μπορούν να ελέγξουν τον Ερντογάν. Τρίχες! Αν και όποτε θίγονται τα αμερικανικά συμφέροντα οι ΗΠΑ ξέρουν άριστα να επισημάνουν στον Ερντογάν να κάτσει φρόνιμα. Όπως το έπραξαν προ ημερών στη Συρία, όπου απειλούσε να εισέλθει ορμητικά ο “Σουλτάνος”. Αντ’ αυτού, κλωσάει τα αυγά του!

Ο Κονδύλης και το πρώτο πλήγμα

Προ τριακονταετίας ο Παναγιώτης Κονδύλης έγραψε ότι η Ελλάδα με τα υπάρχοντα δεδομένα (τα ίδια τότε και τώρα) μόνο αν χτυπήσει πρώτη, αιφνιδιαστικά και πολύ σκληρά έχει ελπίδες να σωθεί σε μια ελληνοτουρκική σύρραξη. Έπεσαν τότε να τον φάνε ζωντανό, “φασίστα” τον ανέβαζαν “φασίστα” τον κατέβαζαν! Τώρα αυτή η ιδέα επανέρχεται ως αναγκαία προσφυγή και δικαίωμα άμυνας. Επανέρχεται στα καφενεία και, δειλά-δειλά, σε ορισμένα ιστολόγια, αλλά όχι στα πολιτικά σαλόνια.

Το δικαίωμα άμυνας δεν είναι θέμα Διεθνούς Δικαίου, αν και το προβλέπει ο ΟΗΕ. Είναι ζήτημα ισχύος και διεθνών συμφερόντων. Τελικά “δίκιο” έχει ο νικητής, βλέπε πχ κατοχή της Κύπρου. Νικητής είναι αυτός που νίκησε τον αντίπαλο και εξουδετέρωσε τους “φίλους” που θα υπονόμευαν τη νίκη.

Τώρα, αντί για διάφορες αναλύσεις καλύτερα μερικές ερωτήσεις: Έχουν συμφέρον οι ΗΠΑ να γίνει τώρα ελληνοτουρκική σύρραξη; Θα ήθελαν νίκη ελληνική ή τουρκική; Ή μήπως ελπίζουν σε όξυνση, ώστε να αναγκαστούμε σε διαπραγματεύσεις; Οι ΗΠΑ δεν είναι χαζές, ξέρουν ότι η σύστασή τους “να τα βρούμε” δεν θα εισακουστεί. Αλλά ο Κίσσινγκερ πρότεινε στον Ανδρέα Παπανδρέου, το 1986 στην Ουάσιγκτον, την εξής αλυσιδωτή λύση: Να δημιουργηθεί, με ενέργειες αμφοτέρων, όξυνση οπότε οι δυο πλευρές, είχε πει ο Αμερικανός “μάγος”, θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για να μη γίνει πόλεμος.

Ακολούθησε η λεγόμενη “κρίση του Μαρτίου 1987” με τελικό αποτέλεσμα το mea culpa του Ανδρέα Παπανδρέου. Στα Ίμια, το ίδιο σενάριο, κατέληξε στο “μα θέλετε πόλεμο;” του Σημίτη. Το σενάριο επαναλαμβάνεται απαράλαχτα σε κάθε κρίση, όπως και σήμερα. Η Αθήνα διαχέει στη χώρα τον φόβο πολέμου, ως προϋπόθεση παράδοσής μας, αλλά τρέμει κιόλας μην κατηγορηθεί για προδοσία, καθώς δεν έχει βρει εύσχημο τρόπο να ενδώσει. Την εφεύρεση “προσφυγή στη Χάγη” απορρίπτουν οι Τούρκοι επειδή τα θέλουν όλα, την ανασύσταση της αυτοκρατορίας και όχι τα “ψίχουλα” ενός δικαστικού συμβιβασμού.

Τα τρία κρίσιμα σημεία

Τρία σημεία: Πρώτον, το πρώτο πλήγμα δίνει προβάδισμα, αλλά όχι τη νίκη. Δεύτερον, η Τουρκία για να χάσει την υποστήριξη των συμμάχων, πρέπει να πάψει να τους είναι χρήσιμη. Τρίτον, αν ΗΠΑ-Ρωσία τα έβρισκαν η Τουρκία θα έχανε σε αξία. Αυτά τα τρία είναι το κλειδί. Ισχύουν και τα τρία!

Ως τώρα ο διεθνής παράγων παραγνωρίζει τα δίκαια της Ελλάδας, αλλά ταυτόχρονα ο επικυρίαρχος φράζει την τουρκική επιθετικότητα. Όσοι, ευεπηρέαστοι, ανησυχούν, ας ηρεμήσουν. Η ανάλυση του διεθνούς περίγυρου είναι απαραίτητη για την αποφυγή καταστροφής, όπως το 1922. Και τώρα μυωπικά βλέπουμε. Αν, όμως, αλλάξουν οι ιστορικές ροές θα αποκτήσει νόημα το “ο σώζων εαυτόν σωθήτω”. Η Ελλάδα δεν ξέρει να τρέξει να σωθεί, όπως αποδείχθηκε τόσο το 1922, όσο και το 1944, όπου από νικητές, αλληλοσφαχτήκαμε.

Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η Υπερκείμενη Δύναμη δεν θέλει να επωφεληθεί ο νικητής από μια αναμέτρηση των υποκείμενων εξαρτημένων χωρών. Ιδού: Το 1897 έγινε ελληνοτουρκικός πόλεμος και ηττηθήκαμε κατά κράτος. Οι Γερμανοί, όμως, που προκάλεσαν-υποδαύλισαν τον πόλεμο, δεν ήθελαν να επωφεληθούν οι Τούρκοι. Έτσι η ηττημένη Ελλάδα δεν έχασε ούτε πόντο εδάφους και οι Τούρκοι αποσύρθηκαν. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να έχουμε επίγνωση, αίσθηση, των διαθέσεων, δηλαδή των συμφερόντων, της Υπερκείμενης Δύναμης.

Υπενθυμίζω ότι όταν ενημερώθηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου τις τουρκικές απειλές για τον εξοπλισμό των νησιών είπε μόνο τρεις λέξεις: «είναι θέμα άμυνας». Και το θέμα έληξε για μεγάλο χρονικό διάστημα, επειδή οι Τούρκοι ήξεραν ότι το εννοούσε. Τα πολλά λόγια άρχισαν (και συνεχίζονται) όταν οι Τούρκοι κατάλαβαν πως η Αθήνα εδώ και καιρό ψάχνει τρόπους να ενδώσει στις απαιτήσεις τους. Εδώ ακριβώς είμαστε.

ΥΓ. Το τέλος του Ουκρανικού το ανακοίνωσε ο Κίσσινγκερ. Στους τρεις επιδεικτικά ατημέλητους επισκέπτες απόμεινε μόνο να υποδείξουν στον Ζελένσκι να τελειώνει, για το καλό του, πριν φτάσει ο Χειμώνας, οπότε από ήδη δυσβάστακτος, γίνει ασήκωτο βάρος.