Αριστερά-Δεξιά: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
26/09/2023Με τις εσωτερικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ και τη νίκη του κ. Κασσελάκη, το θέμα που προκύπτει δεν είναι μόνο η συνέχιση του κόμματος κάτω από αντικρουόμενες απόψεις, αλλά αν υπάρχει ακόμη η διαφορά μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Στην Ευρώπη πολλά χρόνια έχει ανοίξει η συζήτηση για το αν υπάρχει διαφορά μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, ή αν έχουν χαθεί (Αριστερά και Δεξιά) στην ένωση τους, όπως η ζάχαρη μέσα στο νερό.
Από τη δεκαετία του 1990 ο Ροζέ Γκαρωντύ, προσκεκλημένος σε μια ημερίδα στη Θεσσαλονίκη, είχε τονίσει ότι η διαφορά μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς δεν υφίσταται και το ζήτημα πλέον τοποθετείται στο ερώτημα της ενσωμάτωσης των πολιτικών δυνάμεων με το παγκόσμιο σύστημα, ή με τη ρήξη των σχεδιασμών του παγκοσμίου συστήματος. Ο Ντανιέλ Μπελ είχε εξαγγείλει το τέλος των ιδεολογιών πολλά χρόνια πριν και τη θεωρία του τέλους των πολιτικών διαφορών. Τονίζοντας ότι συμμαχώντας ο φιλελευθερισμός με το σοσιαλισμό είχε ως συνέπεια να καταργηθεί ο διαχωρισμός μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Και ο Πασκάλ Μπρυκνέρ έγραφε από το 1990 ότι Αριστερά και Δεξιά δεν είναι πια παρά αναμνήσεις και αν ποτέ ξαναζωντανέψουν, η ανάστασή τους δεν θα μπορούσε να είναι παρά ταυτόχρονη.
Εξάλλου ο νέος παγκόσμιος δεσποτισμός έχει προτείνει την εγκατάλειψη του πνεύματος της σύγκρουσης και την επιβολή της συνεργασίας. Η Αριστερά και η Δεξιά δεν μπορούν πια να εκτιμήσουν τα όρια τους, τις κόκκινες γραμμές τους, έχουν τόσο υποχωρήσει όπου βρίσκονται στο απόλυτο βαθμό του αδιαχώριστου. Συνταξιδεύουν στη διαχείριση της εξουσίας ως εναλλαγές του ίδιου συστήματος, στις ράγες της παραληρηματικής απελευθέρωσης που καταργούν τις διαφορές στο όνομα του “φεύγουμε ολοταχώς μπροστά” σε ένα μέλλον που υπόσχεται το καλύτερο.
Η υπόσχεση του μέλλοντος
Το να συνδέεσαι με την υπόσχεση του μέλλοντος για μια παγκόσμια συναίνεση αποτελεί δύναμη. Το να χωρίζεσαι από εκείνη την υπόσχεση είναι αδυναμία. Το να διατηρείς τις πίστεις του παρελθόντος στην κατάψυξη του νου ή της καρδιάς σου είναι μεγάλη αδυναμία λέει η νέα παγκόσμια πολιτική θεωρία. Με άλλα λόγια σε καλεί σήμερα η νέα πολιτική σκέψη να ψάξεις να βρεις τις εφαπτόμενες με τα συγχωροχάρτια του προσηλυτισμού.
Η Αριστερά και η Δεξιά –για να θυμηθούμε και πάλι τον Πασκάλ Μπρυκνέρ– δεν είναι παρά ωραία ερείπια, σκονισμένα μπιμπελό, από τα οποία οφείλουμε ακόμη, προσωρινά τουλάχιστον, ορισμένες υπηρεσίες. Αυτά έγραφε ο Πασκάλ Μπρυκνέρ το 1990, γιατί σήμερα δεν οφείλουμε τίποτα και αυτό γιατί αποτελούν την επανάληψη του ομοίου ενός συστήματος αυτοματοποιημένης ρύθμισης με τα μέτρα της εποχής και με τον τρόπο της εποχής.
Μπροστά στο μονοθελιτικό φανατισμό της νέας εποχής όλες οι άλλες απόψεις και θεωρίες κρίνονται ως μετεξεταστέες ουτοπίες. Διακινούνται βέβαια ακόμη κάποια αριστερά και δεξιά άλλοθι, κάποιες σκηνοθετημένες και αδύναμες πολιτικές κυνομαχίες, ή κάποια λεξιλόγια από σταγονίδια κοινωνικής ευαισθησίας και λαϊκής προστασίας. Όλα αυτά, όμως, αποτελούν ξεπλύματα μια πολιτικής που έχουν χρόνια γίνει καμένα υλικά.
Η αριστερή πεποίθηση μιας ηθικής και μιας ιστορικής θέλησης για ένα τρόπο ζωής έχει χαθεί μέσα στην ομίχλη της ιστορίας. Το ίδιο και η δεξιά αυστηρότητα για την υπεράσπιση ενός παρελθόντος όχι ενός εθνικού θρύλου, αλλά μιας ανάγκης για υπαρξιακή βεβαίωση ταξίδεψε και σε λησμονημένους πλανήτες. Μπορεί κάποιοι παράκλητοι της κομματοκρατίας να τις επικαλούνται, αλλά το κάνουν για να ψαρεύουν σε θολά νερά. Η Αριστερά και η Δεξιά αποτελούν υπολογισμένες αοριστίες. Σήμερα, οι σοβαροί μελετητές της πολιτικής αναφέρονται στο μετά το τέλος των δύο πολιτικών πόλων…