Το Πολυτεχνείο ως ζωοδότρια στιγμή της νεοελληνικής ιστορίας

Το Πολυτεχνείο αποτέλεσε ζωοδότρα στιγμή γιατί τροφοδότησε αναγεννητικά με ηρωικής πνοής αυτοθυσιαστικό αντιστασιακό ήθος και πάθος τη καθηλωμένη στο ζυγό της δικτατορίας ελληνική κοινωνία. Γιατί πέραν των προθέσεων των πρωταγωνιστών, κατέστη σύμβολο αγώνα που συντροφεύει τις επόμενες γενιές και το κυριότερο γιατί κατέστη συνδετικός κρίκος του νεότερου Ελληνισμού με την αδιάκοπη αλυσίδα των ιερών αγωνιστικών, ηθικών και πολιτισμικών του παραδόσεων.

Παραδόσεων που θεμελιώνονται στην αναγνώριση της Ελευθερίας ως πρώτης στην ιεράρχηση των αξιών του λαού μας. Παραδόσεων που αναγνωρίζουν την υπεράσπιση της Ελευθερίας ως ύψιστο απαράβατο χρέος και δικαίωμα. Ναι. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου επιβεβαίωσε την αλήθεια των λόγων του ποιητή που βλέπει την Ρωμιοσύνη:

«Εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκκαλο
με το λουρί στο σβέρκο

Νάτη πετιέται απο ξαρχής
κι αντριεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό
με το καμάκι του ήλιου»

Με αυτή την έννοια, στην αντίληψή μου, το περιεχόμενο του Πολυτεχνείου, ως συμβόλου, είναι πολύ ευρύτερο και βαθύτερο από την απαρχή του τέλους της χούντας, από την ηρωική αντίσταση σε αυτήν. Είναι επίσης αλήθεια ότι το Πολυτεχνείο δεν αποτελεί ανάδελφη, ξένη, στιγμή στη νεότερη ιστορία μας. Το Πολυτεχνείο αποτελεί κορυφή, υψιπετή κορύφωση των αγώνων της Γενιάς του 114 και του 15%, της γενιάς των Λαμπράκηδων. Αποτελεί κορύφωση των φοιτητικών αγώνων που έχουν στις ρίζες τους στους σκληρότατους και ένιοτε αιματηρούς αγώνες για το Κυπριακό. Τους αγώνες συμπαράστασης του Ελληνικού φοιτητικού κινήματος στους αιματηρούς αγώνες της Κυπριακής νεολαίας και του αδελφού κυπριακού λαού για την Ένωση με την Ελλάδα και την αυτοδιάθεση. Ενδεικτικά σύμβολα του Αγώνα της Κυπριακής νεολαίας παραμένουν οι απαγχονισθέντες Καραολής και Δημητρίου.

Οι φοιτητικοί μου σύντροφοι…

Για την σχέση της γενιάς του Πολυτεχνείου με την γενιά του 114 θα καταθέσω μερικά παραδείγματα από την ελάχιστη συνεισφορά της φοιτητικής συντροφιάς μου σε αυτήν την σχέση. Αυτήν την σχέση τεκμηριώνει το γεγονός ότι πρώτος πρόεδρος του Ρήγα υπήρξε ο αείμνηστος Μανώλης Συμβουλάκης που είχε διατελέσει πρόεδρος του μαχητικού και πρωτοπόρου Συλλόγου Κρητών φοιτητών και στελεχος της ΕΔΗΝ, (Νεολαίας της Ενώσεως Κεντρου). Αυτήν την σχέση τεκμηριώνει το γεγονός της συμμετοχής του Δημήτρη Ξυριτάκη Γενικού Γραμματέα του Συλλόγου φοιτητών της Νομικής και μέλους του Δ.Σ του Συλλόγου Κρητών φοιτητών στην Οργάνωση ΔΕΚΑ (Δημοκρατικό Εθνικό Κίνημα Αντιστάσεως).

Αυτήν την σχέση τεκμηριώνει η δημιουργία αντιδικτατορικής κίνησης νέων στις 13/12/1966 με πρωτοβουλία των φοιτητικών συλλόγων φοιτητών της ΑΒΣΠ (Ανωτάτη Βιομηχανική Πειραιώς, και των φοιτητικών συλλόγων της Νίκαιας και του Πειραιά, όπως μας πληροφορεί η εφημερίδα Φοιτητική Πορεία (έκδοση του συλλόγου φοιτητών της ΑΒΣΠ). Η νεολαία μας ένοιωθε, άκουγε τα βήματα από τις επερχόμενες μπότες σε αντίθεση με το πολιτικό μας σύστημα…

Σε αυτό το κλίμα επανιδρύθηκε της Ο.Τ.Σ.Σ.Ε (Ομοσπονδία Τοπικών Φοιτητικών Ελλάδος) με πρωτοβουλία των Κρητών, των Επτανησίων, Κερκυραίων και Κεφαλλήνων και Δωδεκανησίων φοιτητών, με σκοπό να μεταλαμπαδεύσει τον αγώνα από τα προπύλαια στην ύπαιθρο και σε αυτό το πλαίσιο οργανώθηκαν ομιλίες με ομιλητή τον αείμνηστο Νικηφόρο Μανδηλαρά σε αρκετές πόλεις της Ελλάδος. Η εγκληματική αδιαφορία ( καθόλου τυχαία) για την διάσωση και την τύχη των αρχείων των φοιτητικών συλλόγων που κατάσχεσε η χούντα, στέρησε και στερεί την ιστορική έρευνα από την δυνατότητα να τεκμηριώσει το ρόλο της φοιτητικής νεολαίας στις πολιτικές μας εξελίξεις

Μια έρευνα από αυτές που έπρεπε να έχουν γίνει στις φοιτητικές στήλες των εφημερίδων, τουλάχιστον από την 15 Ιουλίου το 1965 την αποφράδα ημέρα της Αποστασίας, μέχρι και την 21η Απριλίου του 1967 μπορεί να τεκμηριώσει το ημερολόγιο αγώνα της προδικτατορικής φοιτητικής γενιάς. Μια έρευνα επίσης στις δίκες και καταδίκες φοιτητικών με πολυποίκιλες αφορμές θα συμπληρώσει την εικόνα. Μια από αυτές τις δίκες ήταν και η δίκη για εξύβριση Βασιλέως και περι-ύβριση αρχής που αντιμετωπίσαμε ουσιαστικά ως Δ.Σ του μαχητικού φοιτητικού Συλλόγου της Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής Πειραιώς, με κύριο δικηγόρο υπεράσπισης τον Νικηφόρο Μανδηλαρά.

Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα

Ένα μικρό απόσπασμα από ένα προεκλογικό πρόγραμμα της “ΚΙΝΗΣΗΣ ΝΙΚΗ”, στον Σύλλογο φοιτητών της ΑΒΣΠ αρκεί για να καταδείξει πόσο κοντά, αν όχι απολύτως ταυτόσημα υπήρξαν τα αιτήματα, τα προτάγματα ο πολιτικός λόγος, της προ-Πολυτεχνειακής Φοιτητικής Γενιάς με τα καίρια προτάγματα της Γενιάς του Πολυτεχνείου όπως για παράδειγμα με το “ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ”: «Στο γενικό Φοιτητικό Χώρο. Προτείνουμε: Όπως έχουμε και στο παρελθόν έχουμε προτείνει και έχει εγκριθεί από Εθνικά Συμβούλια και Συνέδρια. Δημιουργία Συμβούλιου Προγραμματισμού στην ΕΦΕΕ. Οργάνωση των Φοιτητών κατά Νομούς και Περιφερείας. /Σύνδεση του Φοιτητικού Αγώνα με τον Λαϊκό Αγώνα. Σύνδεση του Φοιτητικού Κινήματος με το Νεολαιίστικο, το Αγροτικό το Εργατικό κίνημα. ΣΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΚΑΤ’ΑΡΧΗΝ ΣΤΟ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑ ΤΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί Εθνικό ότι είναι αληθινό.

Πιστοί στην παράδοση του φοιτητικού κινήματος και τις αρχές του πιστεύουμε στην αλήθεια, στην πρόοδο στην Δημοκρατία, στην ανθρώπινη και Εθνική αξιοπρέπεια και αγωνιζόμαστε για την επικράτηση τους. Πιστεύουμε ότι κάθε λαός έχει δικαίωμα να κατευθύνει την τύχη του χωρίς προστάτες, ότι κάθε λαός που αγωνίζεται για την Λευτεριά τη μόρφωση και το ψωμί του είναι για μας φίλος λαός. Καταδικάζουμε κάθε επέμβαση των Μεγάλων δυνάμεων στα Εσωτερικά των άλλων χωρών και ιδιαίτερα των Νέων και αδέσμευτων χωρών. Καταδικάζουμε κάθε μορφή εξαρτήσεως οικονομικής στρατιωτικής, πολιτικής που εμποδίζει τον Λαό μας να προχωρήσει.

Καταδικάζουμε κάθε ανελεύθερο μέτρο η Νόμο που ντροπιάζει την Ελληνική Δημοκρατική παράδοση την ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΗ και τον ΕΛΕΥΘΕΡΟ στοχασμό.. Πιστεύουμε ότι κάθε ανθρώπινη ύπαρξη πρέπει να έχει όλες τις προϋποθέσεις να εξέλθει και να προσφέρει. Πιστεύουμε σε μια κοινωνία που θα παρέχει κοινές αφετηρίες μια κοινωνία αξιοκρατική, Ελεύθερη. Σαν νέοι, σαν ελεύθεροι άνθρωποι χωρίς πάθη και προκαταλήψεις σας καλούμε κοντά μας να αγωνιστούμε για ένα καλύτερο μέλλον δικό μας, της Σχολής μας, της Πατρίδας μας. Σε συντροφιές σ’ ομίλους σ’ εκδρομές αναστήσουμε σ΄ αυτό τα ιδανικά της Δημιουργικής προσφοράς που κρύβονται σ’ ένα και μόνο σύνθημα: “Ένας για όλους και όλοι για τον Ένα”. Αυτά είναι μερικά από τα συνθετικά στοιχεία του πιστεύω μας σε κάθε τομέα...». Να σημειώσουμε ότι η Κίνηση ΝΙΚΗ και οι υπογράφοντες το ως άνω κείμενο ήταν μέλη της ΕΔΗΝ, της νεολαίας της Ενώσεως Κέντρου.

Υπερασπίζοντας την ανθρώπινη ύπαρξη

Την εξέγερση του Πολυτεχνείου οφείλουμε να την προσλαμβάνουμε και να διδάσκουμε στις επόμενες γενιές ως καίριο κρίκο της αδιάσπαστης ελληνικής παρακαταθήκης που θεωρεί και υπερασπίζεται την ελευθερία ως το ύψιστο και το πρώτιστο της ανθρώπινης ύπαρξης και κοινωνίας. Μιας παράδοσης ριζωμένης στα βάθη της ελληνικής Μυθολογίας, της ελληνικής ιστορίας των ελληνικών πολιτικών και πολιτισμικών κατακτήσεων. Έχει τις ρίζες στην Ησιόδεια Θεογονία η οποία μας διδάσκει το ακατάλυτο δικαίωμα και χρέος της αιωνίας “μάνας γης” στην εκθρόνιση και τον ευνουχισμό του πατέρα Ουρανού, όταν αυτός γινόμενος αυταρχικός καταλύει την συμπαντική αρμονία. Είναι ριζωμένη στα μεγάλα ΟΧΙ του λαού μας στους ανά τους αιώνες επερχόμενους βάρβαρους καταχτητές…

Ας είναι αιωνία και ζώσα και καρποφόρα η μνήμη και η ευγνωμοσύνη στους νεκρούς της εξέγερσης. Ας είναι προσήκουσα η τιμή στους ζώντες αυτής της εξέγερσης. Στις μέρες μας το σθένος το ήθος η ψυχή του Πολυτεχνείου αποτελούν σωτήρια εφόδια όχι μόνον για την έξοδο από την παρακμή, αλλά και για την αντιμετώπιση των κίνδυνων εθνικής επιβίωσης και ακεραιότητας που μας απειλούν.

 

---

 

Ο Γεώργιος Σκλαβούνος υπήρξε  στέλεχος του προδικτατορικού κινήματος. Υπήρξε γενικός γραμματέας της Προδικτατορικής Ε.Φ.Ε.Ε. της προδικτατορικής Ο.Τ.Σ.Σ.Ε (Ομοσπονδία Τοπικών Σπουδαστικών Συλλόγων Ελλάδος), πρόεδρος του Συλλόγου Σπουδαστών της Ανώτατης Βιομηχανικής Πειραιά και του Συλλόγου Κερκυραίων Φοιτητών.