Πως πορεύονται στον αστερισμό του Covid-19 τα Βαλκάνια

Η πανδημία του Covid-19 συνεχίζει να αφήνει ανεξίτηλα σημάδια, στις χώρες των Βαλκανίων, επηρεάζοντας τις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δομές τους. Τα μέτρα των κυβερνήσεων για τον περιορισμό του κορονοϊού, σε συνδυασμό με τις εύθραυστες πολιτικές ισορροπίες, προκάλεσαν και λαϊκές αντιδράσεις. Διαδηλωτές βρήκαν την ευκαιρία να βγουν στους δρόμους και να επικρίνουν κυβερνητικές επιλογές. Ταυτόχρονα, κάποιες κοινωνικές αναταραχές εντάχθηκαν ελέω Covid-19 και στο πλαίσιο διαμάχης κρατών.

Τα δυτικά Βαλκάνια είναι η περιοχή που επηρεάστηκαν σε σημαντικό βαθμό από την πανδημία του κορονοϊού. Σύμφωνες με εκτιμήσεις κάποιων ειδικών, τα δυτικά Βαλκάνια θα βιώσουν μια μεγάλη οικονομική ύφεση. Η ανεπαρκής υγειονομική περίθαλψη, η μεγάλη εξάρτηση από τις ροές ξένων κεφαλαίων και σε ορισμένες περιπτώσεις η εξάρτηση από τον τουρισμό, ήδη επιδεινώνουν την οικονομία.

Η περιφερειακή ανάπτυξη των κρατών των δυτικών Βαλκανίων προβλέπεται να μειωθεί στο 5,1%. Η πτώση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2020 είναι εντυπωσιακή. Σε ορισμένες περιπτώσεις πέφτει και έως -20%, εξαιτίας της κατάρρευσης του τουρισμού. Κατά μέσο όρο, το 11,4% του συνόλου των εργαζομένων στα δυτικά Βαλκάνια προέρχονται από αυτόν τον τομέα.

Τα στοιχεία των έξι οικονομιών των δυτικών Βαλκανίων κατέγραψαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 μείωση στην επισκεψιμότητα των τουριστών κατά 75%, συγκριτικά με το 2019. Η επιστροφή στα επίπεδα ανάπτυξης που είχε συντελεστεί πριν την Covid-19 εποχή, αναμένεται να γίνει σε χρονική διάρκεια τριών με τεσσάρων ετών. Ένα ακόμα αποθαρρυντικό στοιχείο θεωρείται το ποσοστό των απολύσεων, που κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 15-20% για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και 30-40% για τους μερικής απασχόλησης.

Η ανεργία πλήττει ιδιαίτερα τη νεολαία, καθώς αυξήθηκε κατά 27%, ανεβάζοντας τον αριθμό των ανέργων νέων σε περίπου 800.000. Επίσης, η ανεργία των γυναικών κατέγραψε ποσοστό 53%. Τα κρούσματα κορονοϊού στα Βαλκάνια και οι αντιδράσεις των κυβερνήσεων για να τα περιορίσουν, δίνουν μια εικόνα για το τι επικρατεί, το πως πορεύονται και τι προμηνύεται. Αναλυτικότερα:

Κροατία 

O υπουργός Εσωτερικών Νταβόρ Μπόζινοβιτς δήλωσε ότι παρατηρήθηκε αύξηση νέων κρουσμάτων Covid-19. Επισήμανε, πως ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων, συνειδητά ή ασυνείδητα, δεν ακολουθεί τα κυβερνητικά μέτρα περιορισμού του κορονοϊού. Οι μάσκες είναι πλέον υποχρεωτικές σε εσωτερικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων μπαρ και εστιατορίων.

Ο αριθμός των νέων κρουσμάτων Covid-19 στην Κροατία ανήλθε χθες, σε 2,712 ενώ 327 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από την εμφάνιση της πανδημίας. Όμως και στην Ρουμανία, παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό κρουσμάτων Covid-19 τις τελευταίες ημέρες.

Ρουμανία

Παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό κρουσμάτων Covid-19 τις τελευταίες ημέρες. Την περασμένη εβδομάδα, καταγράφηκαν περισσότερα από 3.000 νέα κρούσματα μέσα σε 24 ώρες για πρώτη φορά από τον Μάρτιο, όταν εμφανίστηκε η πανδημία. Οι υγειονομικές αρχές της χώρας, ανέφεραν πάνω από 22,000 κρούσματα Covid-19. Σύμφωνα με τα κυβερνητικά μέτρα κατά περιορισμού του κορονοϊού, έχει ανασταλεί η λειτουργία εσωτερικών χώρων. Εστιατόρια, μπαρ, καζίνο, θέατρα και κινηματογράφοι έχουν κλείσει στην πρωτεύουσα και σε επτά κομητείες.

Μαυροβούνιο

Έχουν καταγραφεί 4,047 κρούσματα Covid-19 και 193 ασθενείς έχουν πεθάνει μέχρι τώρα, από ασθένειες που σχετίζονται με το κορονοϊό. Οι μάσκες είναι υποχρεωτικές σε όλους τους εσωτερικούς χώρους. Οι δημόσιες συγκεντρώσεις σε ανοιχτούς χώρους έχουν περιορισμό 100 ατόμων. Σε κάποιες πόλεις έχουν κλείσει καφέ και εστιατόρια.

Βουλγαρία

Το τελευταίο 24ωρο έγιναν 4,320 τεστ PCR και διαπιστώθηκαν 587 νέα κρούσματα Covid-19, νέο αρνητικό ρεκόρ. Επίσης, υπάρχει αύξηση στον αριθμό των θανάτων, οι οποίοι ανήλθαν στους 23, αυξάνοντας το συνολικό αριθμό σε 915, από την αρχή της πανδημίας. Ο συνολικός αριθμός των ενεργών κρουσμάτων είναι 8,099. Ταυτόχρονα, 1,221 ασθενείς νοσηλεύονται σε νοσοκομεία, 65 από αυτούς βρίσκονται σε σοβαρή κατάσταση σε μονάδες εντατικής θεραπείας.

Σερβία

Επί του παρόντος 315 άτομα νοσηλεύονται με ασθένειες που σχετίζονται με το Cοvid-19. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το συνολικό αριθμό κρουσμάτων. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο αριθμός των νεκρών στη Σερβία ανέρχεται σε 763. Οι μάσκες είναι υποχρεωτικές στους εσωτερικούς χώρους και στις δημόσιες συγκοινωνίες. Στους εξωτερικούς χώρους, οι μάσκες είναι υποχρεωτικές, εάν δεν διατηρηθεί απόσταση 1,5 μέτρων μεταξύ δύο ατόμων.

Αλβανία

Έχει γίνει υποχρεωτική η χρήση μάσκας σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους. Καταγράφονται περίπου ημερησίως 150 νέα κρούσματα Covid-19. Περίπου 220 άτομα βρίσκονται στο νοσοκομείο εξαιτίας του κορονοϊού.

Κόσοβο

Συνολικά 16,179 άτομα έχουν βρεθεί θετικά στον κορονοϊό, εκ των οποίων 14,335 έχουν αναρρώσει και 647 έχουν πεθάνει. Το υπουργείο Υγείας στις 25 Σεπτεμβρίου υποχρέωσε τους πολίτες, να συνεχίσουν να φορούν μάσκες σε εξωτερικούς  χώρους και να διατηρήουν απόσταση δύο μέτρων μεταξύ τους.

Βόρεια Μακεδονία

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υγείας την Κυριακή επιβεβαιώθηκαν 177 νέα κρούσματα Covid-19, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό τους σε 21,113. Μέχρι στιγμής 797 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τη νόσο του κορονοϊού.

Η επόμενη μέρα

Η πανδημία του Covid-19 έχει αλλάξει τις ζωές των πολιτών των Βαλκανίων, όπως άλλωστε και σε όλο τον πλανήτη. Οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, θα διαμορφωθούν βάσει το πως θα διαχειριστούν οι κυβερνώντες το κορονοϊό και το πως θα το αντιληφθούν οι πολίτες. Δηλαδή, θα συμμορφωθούν ή θα αντιδράσουν μαζικά, όπως συνέβη το καλοκαίρι στη Σερβία, εναντίον των επιλογών του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

Τα δυτικά Βαλκάνια παραμένουν μια ασταθής και εύφλεκτη περιοχή. Ο κορονοϊός σε συνδυασμό με τις θεωρίες συνωμοσίας και τα αυστηρά κρατικά μέτρα, μπορεί να εξελιχθεί σε ένα μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας, με στόχο την πτώση κυβερνώντων. Η διαφθορά κυβερνητικών, κρατικών αξιωματούχων και ο αυταρχισμός ηγετών, πάντα ευαισθητοποιούν τα αντανακλαστικά των πολιτών, όπως αντικυβερνητικές διαδηλώσεις σε Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία. Είτε πρόκειται για γνήσια αντίδραση, είτε για ενδεχόμενη κατευθυνόμενη παρέμβαση από ξένα κέντρα εξουσίας.

Ο κορονοϊός χρησιμοποιήθηκε και για πολιτικές σκοπιμότητες σε διαμάχες κρατών, όπως ο θρησκευτικός “πόλεμος” Μαυροβουνίου-Σερβίας. Επικεφαλής της σερβικής ορθόδοξης εκκλησίας του Μαυροβούνιου, συμμετείχαν σε θρησκευτικές τελετές με πολλούς πιστούς, κατά παράβαση των κυβερνητικών μέτρων για περιορισμό του Covid-19. Κάποιοι επίσκοποι και ιερείς συνελλήφθησαν από τις αρχές ασφαλείας, κλιμακώνοντας την ένταση στις σχέσεις Ποντγκόριτσα-Βελιγραδίου