Στο τελευταίο σκαλί η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα
03/06/2024Φόρος τιμής στην γυναίκα που τολμά και διακρίνεται στο επιχειρείν, που ξεπερνά τους σιωπηλούς στόχους, που δίνει βήμα στις πιο κραυγαλέες επιλογές της, που κάνει τα όνειρα της σημαία, προτεραιότητα, ανεξαρτήτως αντιδράσεων του περιβάλλοντος της (σπανίως ενθαρρυντικού ακόμα και στις μέρες μας), ήταν η εκδήλωση-αφιέρωμα στην γυναικεία επιχειρηματικότητα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, που έγινε με πρωτοβουλία του προέδρου του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου και της προέδρου της Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας Νάντιας Σταυρογιάννη.
Μπορεί τα στατιστικά στοιχεία που αναφέρθηκαν να δείχνουν μια Ελλάδα που ασθμαίνει, Τράπεζες στη χώρα που θεωρούν λιγότερο αξιόπιστες τις γυναίκες επιχειρηματίες δημιουργώντας ένα έμφυλο χρηματοδοτικό χάσμα, προκαταλήψεις που εντείνουν τις ανισότητες και μια πολιτεία μουδιασμένη στο να ανιχνεύσει στοιχεία που θ’ αλλάξουν νοοτροπίες, αλλά και θα στηρίξουν τις γυναίκες στην πράξη, ωστόσο οι παρούσες προσκεκλημένες με λόγο και εξιστόρηση βιωματικών στιγμών στο ξεκίνημα της καριέρας τους, με αφήγηση πολύτιμων εμπειριών, με προσπάθεια κι αγώνα, με αγωνίες να διαβούν το δρόμο τους που μόνο ροδοπέταλα δεν είχε, κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον στα τρία πάνελ που είχαν στηθεί για πάνω από τέσσερις ώρες!
Γυναίκες εκπρόσωποι της πολιτικής, του αθλητισμού, της τέχνης, της επιστήμης, του επιχειρείν, γυναίκες με δράση σε κορυφαίες θέσεις σήμερα επαγγελματικής ανέλιξης που μοιράσθηκαν με απλότητα κι αμεσότητα τα βιώματά τους δημιουργώντας ένα κλίμα ευφορίας κι αισιοδοξίας.
Από την ξεχωριστή αυτή ημερίδα, που χαιρέτισαν υπουργοί συναφών αντικειμένων, αρχηγοί κομμάτων Νίκος Ανδρουλάκης, Ζωή Κωνσταντοπούλου, εκπρόσωποι τους, ο δήμαρχος Αθήνας Χάρης Δούκας, βουλευτές κ.α., εστιάζουμε σε στοιχεία που επικαλέστηκαν στο λόγο τους οι προσκεκλημένες ομιλήτριες για την εικόνα της γυναικείας επαγγελματικής χειραφέτησης στην Ελλάδα που πρέπει να μας προβληματίσει.
Αλλά και ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας αναγνώρισε ότι η εναρμόνιση οικογενειακής κι επαγγελματικής ζωής είναι ζητούμενο, παρά τις προσπάθειες που γίνονται με την ψηφιοποίηση της οικονομίας του κράτους, την ίδρυση των e-shops, λέγοντας ότι επιβάλλεται να υπάρξουν χρηματοδοτικά κίνητρα για να γίνει ουσιαστικότερη η συμμετοχή των γυναικών στο επιχειρείν και να αλλάξουν τα δεδομένα που σήμερα μας κατατάσσουν ως χώρα στις τελευταίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο δια ταύτα υπήρξαν διαπιστώσεις, αλλά κι ένα άγχος από πλευράς κυβερνώντων, ότι γίνονται βήματα στήριξης της μητρότητας και των παιδιών σε βρεφονηπιακούς και δομές απασχόλησης, αν και οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι καθολικές και ουσιαστικές, για να ενδυναμωθεί η θέση τους στον κόσμο των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Να μπουν άνετα και δραστικά οι νέες γυναίκες στον επιχειρηματικό στίβο, με ένα βιώσιμο και καλά στοχευμένο πλάνο, όπου όπως λέει η πρακτική, με την μεθοδικότητα και τον χαρακτήρα τους θα ξεχωρίσουν, ξεπερνώντας τα αντικίνητρα που προκύπτουν. Καταβάλλοντας υπερπολλαπλάσια βέβαια προσπάθεια από τους άνδρες συναδέλφους τους για να αναγνωρισθεί η αξία τους.
Αξιοσημείωτες τοποθετήσεις
«Το 2010 ήμασταν μόνο τρεις κοπέλες στο αμφιθέατρο της Πολυτεχνικής στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής, κάτι εξωπραγματικό και στις παρέες μας» ανέφερε η Βίβιαν Ηλιάδη, για να τονίσει ότι και σήμερα μόνο το 22% στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι γυναίκες και από τους 156 παγκοσμίως CEO μόλις 20 είναι γυναίκες, προτείνοντας να ενθαρρυνθούν καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις και οι γυναίκες να εστιάσουν στις νέες τεχνολογίες.
Στη ημερίδα αναφέρθηκε ότι την τελευταία 5ετία οι σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού δεν μιλούν πλέον για ανδρικά και γυναικεία επαγγέλματα και υπογραμμίστηκε οι γυναίκες να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, «να σπρώξουμε τις έφηβες να βγουν μπροστά, αξιοποιώντας δεξιότητες που αποκτώνται στο σχολείο».
Όταν διαπίστωσε ότι η επαγγελματική της πορεία ως χημικός μηχανικός σε πετρελαιοβιομηχανία δεν θα είχε περεταίρω εξέλιξη, λόγω φύλου, η Ιουλία Αρμάγου εγκατέλειψε την σιγουριά μιας υπεύθυνης θέσης το 1992 και δημιούργησε με τον σύζυγό της, επίσης χημικό μηχανικό Μιχάλη Παπαευστρατίου, την εταιρεία Juliette Armand ασχολούμενοι με τον τομέα της ομορφιάς, μέσα από προσωπική έρευνα για νέες κρέμες, καινοτόμα καλλυντικά προϊόντα βασισμένα στη δική τους επιστημονική έρευνα που εξάγονται τώρα σε 40 χώρες. Η δυσκολία που αντιμετώπισε στην προσπάθεια εξεύρεσης κεφαλαίων, ευτυχώς χρηματοδοτήθηκε με δάνειο τράπεζας που βασίσθηκε στην καλή πίστη, μετά από επιμονή, πρόγραμμα και σκληρή δουλειά. Η εταιρία εδραιώθηκε κι απογειώθηκε αξιοποιώντας σήμερα εμπειρία 42 ετών κι έχοντας στο τιμόνι και τους δύο γιούς της.
Προβληματίζουν τα στατιστικά στοιχεία
Η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στον… πάτο, συγκεκριμένα στην 24η θέση της ΕΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την ισότητα των φύλων, γεγονός που καταδεικνύει τον δρόμο που έχει να διανύσει ακόμα. Αναφέρθηκε επίσης ότι μόλις στο 20% ανέρχεται το ποσοστό των γυναικών σε θέση ευθύνης στα Πανεπιστήμια, το ίδιο ποσοστό στη συμμετοχή των γυναικών συνθετών, και διαπίστωση κοινή τοις πάσι ότι οι γυναίκες αμοίβονται κατά 30% λιγότερο από τους άνδρες στο ίδιο επίπεδο εργασίας! Το το ίδιο ισχύει στην συγγραφή βιβλίων και στα συμβόλαια με εκδοτικούς οίκους, όπου στο παιδικό βιβλίο οι γυναίκες υπερτερούν με 60%, αλλά οι πρωταγωνιστές των λογοτεχνικών βιβλίων γενικά με μεγάλη διαφορά είναι οι ανδρικές φιγούρες.
Όπως τόνισε η ψυχοθεραπευτρια Ζωή Στραβοπόδη, 9 στις 10 γυναίκες σήμερα αισθάνονται μπερδεμένες. Η ταυτότητα τους είναι παρόμοια με των ανδρών, δεν υπάρχουν κοινωνικές κατευθύνσεις, οι σχέσεις γίνονται με μεγάλη ελευθερία, χαρακτηρίζονται από αστάθεια και ρευστότητα, δεν υπάρχουν ασφαλώς τα πατριαρχικά πρότυπα, οι ίδιες διεκδικούν την ίση μεταχείριση αλλά θέλουν να τους πουν και το “περάστε κυρία μου”. Δεν αντέχουν την συνεπιμέλεια στα παιδιά σε περίπτωση χωρισμού, επενδύουν στις σπουδές περισσότερο απ’ ότι οι άνδρες και αυτός, ίσως, είναι ένας λόγος που καθυστερούν να μπουν στην αγορά εργασίας.
Συμπέρασμα: Δεν υπάρχουν μαγικά “συστατικά της επιτυχίας” για την γυναικεία επιχειρηματικότητα. Ευχή: Οι γυναίκες που είναι οι δημιουργοί της ζωής από την φύση τους να μην κρίνουν την γυναικεία φύση τους, να διεκδικούν την ζωή χωρίς βία, με αίσθηση του επείγοντος, με προσήλωση στα καθώς πρέπει, αλλά με ισότητα και πρόοδο στην κοινωνία, χωρίς στερεοτυπικές αντιλήψεις. Για να αλλάξει η χώρα μας θέση (από την 93η που είναι σήμερα ανάμεσα σε 146 χώρες) κάνοντας βήματα μπροστά. Παρούσα και η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος Επιμελητηρίου στην Ελλάδα, η Σοφία Οικονομάκου που είχε αναδειχθεί το 2005 στο Ε.Ε.Α.
Γυναίκες που ξεχώρισαν
Γυναίκες με λόγο που ξεχώρισαν, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κατερίνα Νοτοπούλου, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου που κάλεσε τις γυναίκες να γεμίζουν το ακροατήριο της Βουλής, η βουλευτής ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Μιλένα Αποστολάκη, η πρώτη γυναίκα ολυμπιονίκης και υποψήφια ευρωβουλευτής της ΝΔ. Βούλα Πατουλίδου, η ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου υποψήφια ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η Ελισσάβετ Νίκα διευθύνουσα σύμβουλος “Covariance”, Ρούλα Μακρή μέλος Επιτροπής Γυναικείας επιχειρηματικότητας Ε.Ε.Α., η υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και οικογένειας Μαρία Κεφαλα, η Νικολέττα Βομπιράκη μέλος Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας Ε.Ε.Α. η Βίβιαν Ηλιάδη διευθύνουσα σύμβουλος της “NetPlanet”, η Άρτεμις Ιγνατίου καλλιτεχνική διευθύντρια και χορογράφος των τελετών της Ολυμπιακής Φλόγας που μπήκε επιστρέφοντας από την Αμερική σ’ ένα ανδροκρατούμενο χώρο παλεύοντας να δημιουργήσει τη δική της ομάδα χορού.
Η Αθηνά Τρανούλη, σχεδιάστρια και πρόεδρος πολιτιστικού κινήματος “Athena Take Me Home”, μιλώντας εύγλωττα για τη γυναίκα που αυτή ενέπνεε, έδινε συμβουλές, κατευθύνσεις αλλά δεν φαινόταν πουθενά, κάνοντας αναφορά στην Μελίνα Μερκούρη σαν μια γυναίκα πρότυπο και στο κίνημα για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, η Δώρα Λοΐζου μέλος επιτροπής γυναικείας επιχειρηματικότητας Ε.Ε.Α κ.α.
Η τοποθέτηση του δημάρχου Αθήνας ήταν η εξαίρεση των όσων μελανών στοιχείων ακούστηκαν, αναφέροντας ότι ξεπεράστηκαν προκαταλήψεις για τον ηγετικό ρόλο των γυναικών, όπου το 45% των αντιδημάρχων είναι γυναίκες, όπως και το 80% των εντεταλμένων συμβούλων.
Η ευελιξία και η ομορφιά της πετυχημένης αυτής εκδήλωσης τόσων προσωπικοτήτων που παρέλασαν από τα πάνελ εστιάζοντας στην κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό και την ψηφιακή εποχή, την ψυχολογία, δεν θα είχε επιτευχθεί αν στον συντονισμό δεν ήταν με διπλωματία, ευγένεια, εύστοχη διαχείριση του χρόνου και διαπιστώσεις μέσα στο θέμα, ο δημοσιογράφος Αντώνης Κρητικός. Πολλά στοιχεία με βάση τα ερεθίσματα των πλουσίων τοποθετήσεων λέχθηκαν και στην συνέχεια κατά τη διάρκεια της δεξίωσης που ακολούθησε με ομιλητές και κοινό σε μια πιο άμεση σχέση.
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών δικαίως απέσπασε τα εύσημα συνεχίζοντας το ενδιαφέρον κεφάλαιο της επιχειρηματικότητας που τελευταία απασχολεί την κοινωνία και την επικαιρότητα. Πριν ένα μήνα και στο Δήμο Νεάπολης Συκεών στην Θεσσαλονίκη με ευρεία προσέγγιση ομιλητών και θεματολογίας, στην Πάτρα από την P-consulting.gr και την Ένωση Γυναικών καθώς και σε άλλες πόλεις η γυναικεία επιχειρηματικότητα ήταν στο προσκήνιο. Προσεγγίσεις που διευρύνουν τους ορίζοντες και διδάσκουν, προετοιμάζοντας το έδαφος για αλλαγές και διορθωτικές κινήσεις με προβάδισμα για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος του άλλου μισού της κοινωνίας. Ίδωμεν…