Για τα καλά στα νύχια των αγορών η τουρκική λίρα

Στο περιβάλλον μίας ανελέητης χρηματοοικονομικής σύγκρουσης με επίκεντρο τις λυσσαλέες επιθέσεις εναντίον της τουρκικής λίρας και κίνητρο την αποκόμιση εύκολων κερδών από το πτώμα μίας χώρας που αυτοκαταστρέφεται, κανείς στις αγορές δεν αναλογίζεται το αίτιο ή τα αίτια της κατάρρευσης, από τη στιγμή που το μοναδικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται εντελώς ωμά στο κέρδος.

Το τουρκικό πολιτικό κατεστημένο αναγνωρίζει και τρέμει την προοπτική ενός ευρύτερου τρομακτικού χρηματοοικονομικού πλήγματος με δεδομένη την κατάρρευση του τουρκικού νομίσματος, με πρώτο ορατό κίνδυνο τα δάνεια ύψους $250 δισεκατομμυρίων του ιδιωτικού τομέα. Αντιλαμβάνεται επίσης πως η διακύμανση της ισοτιμίας αποτελεί μία μορφή βαρομέτρου για την οικονομική υγεία της χώρας, με συνέπεια να επηρεάζει ιδιαίτερα τους ψηφοφόρους, από τους οποίους οι περισσότεροι μετατρέπουν τις οικονομίες τους σε ευρώ και δολλάρια, προσθέτοντας πιέσεις στο νόμισμα και από το εσωτερικό της χώρας.

Αν και ο υπουργός Οικονομικών και γαμβρός του Erdoğan, Berat Albayrak, επιμένει πως η χώρα έχει την ανάγκη ενός ανταγωνιστικού νομίσματος για την διεύρυνση των εξαγωγών της. Όμως αγνοεί το γεγονός ότι λόγου χάρη στην αυτοκινητοβιομηχανία, στον τομέα παραγωγής υφασμάτων ή στον κλάδο των ηλεκτρικών συσκευών, οι πρώτες ύλες και βασικά εξαρτήματα και διατάξεις εισάγονται και εξοφλούνται πάντοτε σε συνάλλαγμα, ενώ το ίδιο καθεστώς επικρατεί και στον τομέα της ενέργειας.

Παράλληλα ο βασικός προορισμός των τουρκικών εξαγωγών, η Ευρώπη παραμένει σε κατάσταση πολιορκίας λόγω της πανδημίας, με συνέπεια την μείωση της κατανάλωσης. Ταυτόχρονα η τουριστική βιομηχανία της χώρας που σημειώνει κατά το 2019 έσοδα ύψους $35 δισεκατομμυρίων, έχει στην κυριολεξία κατακρημνισθεί, πιέζοντας επίσης το τουρκικό νόμισμα.

Η προσδοκία των εσόδων από τον τουρισμό για την κάλυψη μέρους του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν υλοποιείται, ενώ και αυτό καθαυτό το ισοζύγιο επιβαρύνεται από την διεύρυνση του κόστους δανεισμού. Σε εύρος δεκαετίας οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων με αποτίμηση σε ευρώ έχουν χάσει τα δύο τρίτα της αξίας τους, ενώ η ανεργία που επίσημα δηλώνεται στα επίπεδα του 14%, στην πραγματικότητα καλπάζει στο 30%.

Ψηφιακά επενδυτικά μέσα ενημέρωσης, όπως το γνωστό Bloomberg αναφέρονται σε πόλεμο της Τουρκίας εναντίον των αγορών με την τελική μεγάλη αναμέτρηση να αναδύεται απειλητικά προ των πυλών.

Στην κατάσταση αυτή, η αποτυχία επανεκλογής του Τραμπ, πιέζει χρονικά ακόμα περισσότερο τις εξελίξεις και προς τα τέλη του πρώτου δεκαπενθημέρου του Δεκεμβρίου, το καθεστώς Erdoğan οφείλει να προκαλέσει μία σύγκρουση και όχι απλώς ένα θερμό επεισόδιο (με πιθανότερο υποψήφιο την Ελλάδα), ώστε να επικαλεσθεί για λόγους εθνικών αναγκών την υποχρεωτική μετατροπή των συναλλαγματικών αποθεμάτων των τραπεζών της χώρας σε τουρκικές λίρες.

Αν και ο Τούρκος πρόεδρος συχνά κομπορρημονεί για τα $200 δισεκατομμύρια σε συνάλλαγμα των τραπεζών, στην πραγματικότητα πρόκειται για φαντάσματα και η μόνη ορατή διέξοδος πλέον εδράζεται στην υποτιθέμενη αναγκαστική μετατροπή.

Λουτρό αίματος

Από το επίπεδο του 8:1 η συμπεριφορά των αγορών στοιχειοθετεί αλλαγή συμπεριφοράς και κλιμάκωση των επιθέσεων στο τουρκικό νόμισμα. Έως τότε οι καταγγελίες του Τούρκου προέδρου για συνωμοσίες που εξυφαίνονται σε βάρος της οικονομίας της χώρας του μάλλον κινούνται στα πλαίσια της ανοησίας και όχι της συνωμοσιολογίας. Οι έως τότε συναλλαγές πιστοποιούν απλώς την στροφή των αγορών σε ένα ακόμα ευάλωτο στις κερδοσκοπικές κινήσεις νόμισμα.

Όμως στην τρέχουσα περίοδο οι επιθέσεις εμφανίζονται ενορχηστρωμένες και οργανωμένες, με συνέπεια η πλειοψηφία των χρηματοοικονομικών αναλυτών να στοιχηματίζει όχι για την αναστροφή της τάσης, αλλά απλώς για το πότε θα εμφανισθούν στις οθόνες ισοτιμίες της τάξης του 9:1 ή και 10:1. Οι αδυναμίες αφύπνισης της κεντρικής τράπεζας από τον λήθαργο που έχει υποκύψει λόγω των εμμονών του Τούρκου προέδρου στα χαμηλά επιτόκια, εξωθούν τους διαχειριστές κεφαλαίων σε επιθετικότερη στάση, υποστηρίζοντας πως η αξία του νομίσματος στις αγορές θα εξανεμισθεί, με τρομακτικές συνέπειες για την χώρα.

Αν και η συνεχής υποτίμηση του νομίσματος επηρεάζει αρνητικά τον χρόνιο υψηλό πληθωρισμό, όπως και την επιχειρηματική δραστηριότητα στην χώρα, ο Τούρκος πρόεδρος εμμένει σχεδόν παρανοϊκά στις επιλογές του. Πρόκειται για το μοναδικό ίσως πεδίο, στο οποίο δεν συμπεριφέρεται απρόβλεπτα, έχοντας συχνά δαιμονοποιήσει τα επιτόκια και την αξιοποίησή τους στην μάχη κατά του πληθωρισμού

Αν και οι πολυπράγμονες ελληνικές καθημερινές αναλύσεις στα ΜΜΕ παρουσιάζουν τον Τούρκο πρόεδρο με την μορφή ενός γίγαντα και ηγέτη μίας περιφερειακής υπερδύναμης που επιχειρεί προβολή ισχύος σε ένα κυρτό γεωγραφικό τόξο που περιλαμβάνει τον Καύκασο, τον Εύξεινο Πόντο, το Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο, την Βόρειο Αφρική και την Μέση Ανατολή, για τις αγορές δεν είναι τίποτε περισσότερο από έναν ακόμα τοξικά δηλητηριώδη νάνο…