Guardian: “Eπιστρέψτε τα Γλυπτά” – Μόσχα: “Κλεμμένα από τους Βρετανούς τα Μάρμαρα”

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, σε συνεδρίαση της Βουλής, υπερασπίστηκε την απόφασή του να ακυρώσει την προγραμματισμένη του συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Το θέμα έφερε προς συζήτηση ο ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ με τον Σούνακ να απαντά ότι «ασφαλώς η κυβέρνηση είναι πάντα έτοιμη να συζητά θέματα ουσίας με φίλες χώρες, όπως το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης ή η ενίσχυση της ασφάλειάς μας. Αλλά όταν έγινε ξεκάθαρο πως ο σκοπός της συνάντησης δεν ήταν να συζητηθούν ουσιαστικά ζητήματα του μέλλοντος, αλλά να τραβήξει (ο κ. Μητσοτάκης) την προσοχή και να αναθερμάνει θέματα του παρελθόντος, τότε κρίναμε πως δεν έπρεπε να γίνει η συνάντηση».

Μάλιστα άφησε αιχμές προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, λέγοντας ότι αθέτησε δήθεν δέσμευση να μην ανακινήσει το θέμα των Γλυπτών. Πρόσθεσε πως «όταν υπάρχουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, θα πρέπει να τηρούνται». Πηγές από την ελληνική κυβέρνηση σημείωναν: «Στο πνεύμα των καλών μακροχρόνιων σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, τις οποίες και επιθυμούμε να διατηρήσουμε, δεν έχουμε τίποτα παραπάνω να προσθέσουμε απ’ όσα έχουμε ήδη πει».

Η θέση της Μόσχας

Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, τόνισε πως τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι κλεμμένα από την Βρετανία. «Ό,τι είναι πλούτος του Βρετανικού Μουσείου, του Λούβρου, των τμημάτων της Αρχαίας Αιγύπτου, της Αρχαίας Ελλάδας και συνολικά αρχαιότητας, όλα όσα έφτασαν εκεί εξάγοντάς τα από την Ελλάδα και την Αίγυπτο, είναι παράνομα. Ό,τι απομακρύνθηκε από Γάλλους και Βρετανούς στρατιωτικούς ή ακόμη και διπλωμάτες, με εντελώς επινοημένες προφάσεις, δήθεν ότι δεν εξήγαγαν πολιτιστικά αγαθά ή τα εξήγαγαν προσωρινά, αυτό ακριβώς είναι η ληστεία», ήταν το σχόλιο της κυρίας Ζαχάροβα.

Αντιδράσεις στην Βρετανία

Πάντως, σε διαχείριση των ζημιών που προκλήθηκαν από την ακύρωση της συνάντησης με τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχει επιδοθεί η κυβέρνηση Σούνακ, όμως όπως προκύπτει από τα σχόλια στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, αλλά και την πρώτη δημοσκόπηση που έγινε χθες, εν θερμώ για την κίνηση του Βρετανού πρωθυπουργού, οι εντυπώσεις είναι αρνητικές.

Ό, τι και αν προσδοκούσε πως θα κερδίσει ο Ρίσι Σούνακ πολιτικά με την πρωτοφανή απόφασή του, είναι υπό αίρεση, καθώς στο εσωτερικό της Βρετανίας διαγράφεται πλειοψηφικό ρεύμα υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Και στο εξωτερικό όμως είναι εντυπωσιακή η αίσθηση που δημιουργήθηκε από την κίνηση Σούνακ και τα ερωτήματα για τον χαρακτήρα και τις ηγετικές ικανότητες του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου.

Δριμεία είναι η επίθεση του επικεφαλής των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ, στον Βρετανό πρωθυπουργό για την πολιτικά απρεπή απόφαση του τελευταίου να ακυρώσει τη συνάντησή του με τον Έλληνα ομόλογό του, Κυριάκο Μητσοτάκη. «Ο Ρίσι έχει τρελαθεί με την Ελλάδα. Έχει προκαλέσει πλήρη διπλωματική κατάρρευση», δήλωσε ο Κιρ Στάρμερ στην ομιλία του στη Βουλή των Κοινοτήτων. Στο ίδιο μήκος και οι αντιδράσεις μέρους του βρετανικού Τύπου.

Είναι ενδεικτικό το σχόλιο των Financial Times πως «o σνομπισμός του Σούνακ θα υποδηλώσει σε άλλα έθνη ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει επιστρέψει ακόμη στη σοβαρότητα στη διαχείριση των εξωτερικών του υποθέσεων. Η βρετανική διπλωματία θα έπρεπε να ασχολείται με το να κερδίζει φίλους, όχι να τους χάνει», σημείωσε η συντηρητική εφημερίδα ενώ οι Times τάχθηκαν εκ νέου ανοιχτά υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών.

Guardian υπέρ της επιστροφής

Με άρθρο του στον Guardian ο διάσημος Βρετανός αρθρογράφος, Σάιμον Τζένκινς, ζητά την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα: «Ο καυγάς για τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι πέρα από ανόητος. Ο Ρίσι Σούνακ φωνάζει “Δικό μου, δικό μου” σαν παιδί σε παιδική χαρά. Αρνείται να πιεί ένα φλιτζάνι τσάι με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης γελάει. Το έθνος χασμουριέται – οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από τους μισούς θα είναι ευτυχείς να δουν τα μάρμαρα να επιστρέφουν στον τόπο τους και λίγο πάνω από το 20% θέλουν να μείνουν. Κάθε πολιτισμένος Βρετανός γνωρίζει ότι πρέπει να εκτίθενται εκεί που ανήκουν – στην πρώην πατρίδα τους, την Αθήνα. Αλλά πόσο διασκεδαστικό είναι να αναζητούμε έξυπνους λόγους για τους οποίους αυτό δεν πρέπει ποτέ να συμβεί», γράφει ο Guardian.

«Η αγωνία του Σούνακ να γίνεται καθημερινά πρωτοσέλιδο “ξεφεύγει” μέρα με τη μέρα», λέει και περιγράφει την πρόσφατη διαμάχη ανάμεσα σε Λονδίνο και Αθήνα. Ο Σάιμον Τζένκινς αναφέρει ακόμα ότι φυσικά η Βρετανία έχει νόμιμο τίτλο όσον αφορά στα αγάλματα, αλλά οι νόμοι μπορούν να αλλάξουν. «Ο Λόρδος Έλγιν πιθανότατα τα έσωσε από την καταστροφή, αν και αργότερα καταστράφηκαν κατά τον καθαρισμό τους. Φυσικά, ο επαναπατρισμός τους μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο αν θέλετε να το κάνετε, αλλά όχι αν δεν το κάνετε. Είναι αλήθεια ότι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τα μάρμαρα στο Λονδίνο από ό, τι στην Αθήνα, αλλά δεν τα βλέπουν ολοκληρωμένα. Και λοιπόν; Δεν μεταφέρουμε τις πυραμίδες στο Λονδίνο για να κάνουμε μεγαλύτερη εντύπωση».

«Το ζήτημα των μαρμάρων αφορά απλώς την ακεραιότητα μιας από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές συνθέσεις της Ευρώπης. Αυτά τα αγάλματα προήλθαν από την πηγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού στην πιο διαμορφωτική στιγμή του, τον 5ο αιώνα π.Χ», γράφει ακόμα και χαρακτηρίζει τα Γλυπτά του Παρθενώνα ως το «διαμάντι του στέμματος» για τους Έλληνες. Καλεί επίσης την βρετανική κυβέρνηση να δείξει ανωτερότητα και να μην ταπεινώνει άλλο τον εαυτό της.

Μητσοτάκης και Σακελλαροπούλου

Στο σύντομο διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες αναφέρθηκαν στο φορολογικό νομοσχέδιο, τους ελέγχους κατά τις ακρίβειας και της αισχροκέρδειας αλλά και στο περιστατικό στο Λονδίνο με την ακύρωση του ραντεβού του Ρίσι Σούνακ που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Όσον αφορά το ατυχές περιστατικό», είπε αρχικά ο κ. Μητσοτάκης «δεν θα επηρεάσει τις ελληνοβρετανικές σχέσεις σε βάθος χρόνου. Είχε και μια θετική πλευρά, καθώς το δίκαιο αίτημά μας για επανένωση των Γλυπτών απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη δημοσιότητα».

Η κυρία Σακελλαροπούλου απάντησε: «Παρακολουθήσαμε όλοι όσα έγιναν στο Λονδίνο. Αυτό που βρίσκω σημαντικό, γιατί ο Παρθενώνας είναι το σύμβολο όχι μόνο της κλασσικής περιόδου αλλά είναι σημαντικός για τον πλανήτη, για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, γιατί είναι το σύμβολο της Δημοκρατίας και της Φιλοσοφίας, η επανένωση λοιπόν των Γλυπτών που είναι ένα αίτημα της χώρας μας ίσως και από την αρχή της σύστασης του Κράτους αλλά βέβαια τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει, έχει βρει κι αυτό το βρίσκω πολύ σημαντικό, την κατανόηση και την αναγνώριση από τη διεθνή κοινή γνώμη, τη βρετανική κοινή γνώμη. Κι αυτό ίσως είναι το μεγάλο κέρδος. Είναι μερικά ζητήματα που δεν λύνονται αυτόματα αλλά θέλουν το χρόνο τους».

Μητσοτάκης και Σούνακ θα έχουν την ευκαιρία να τα πουν στη διάσκεψη κορυφής για το Κλίμα που αρχίζει αύριο στα ΗΕΑ, εφόσον βεβαίως υπάρχει αμοιβαία διάθεση να αποκατασταθεί η σχέση, κάτι που φάνηκε χθες με την συνάντηση Γεραπετρίτη-Κάμερον στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ

Ο ένας στους 10 υπέρ Σούνακ

Δημοσκόπηση που πραγματοποίησε η εταιρεία YouGov στη Βρετανία δείχνει ότι οι Βρετανοί πολίτες θεωρούν λάθος την απόφαση του Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η ερώτηση της δημοσκόπησης στους Βρετανούς πολίτες διατυπώνεται ως εξής: «Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ ακύρωσε συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί σήμερα στο Λονδίνο, επειδή ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε σε συνέντευξή του την επιθυμία της χώρας του να επιστραφούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Πιστεύετε ότι η Ντάουνινγκ Στριτ πήρε τη σωστή ή τη λανθασμένη απόφαση να ακυρώσει αυτή τη συνάντηση;».

Στην ερώτηση, το 11% απάντησε ότι η απόφαση ήταν σωστή, το 22% ότι δεν γνωρίζει, ενώ το 66% θεωρεί ότι η απόφαση ήταν λάθος. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποσοστά ανά κόμμα, καθώς ακόμη και οι Συντηρητικοί, το κόμμα του οποίου επικεφαλής είναι ο Σούνακ, έχουν απαντήσει σε ποσοστό 59% ότι επρόκειτο για λανθασμένη απόφαση (το 21% των Συντηρητικών θεωρεί ότι ήταν σωστή).

Επίσης, ένας στους δύο Βρετανούς (ποσοστό 49%) θεωρεί ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα, έναντι μόλις 15% που θέλει να παραμείνουν στη Βρετανία. Ένα 26% δεν έχει πρόβλημα με καμία από τις δύο επιλογές, ενώ 10% απαντά «δεν γνωρίζω».

Γεραπετρίτης-Κάμερον

O υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος από το Λονδίνο μετέβη χθες στις Βρυξέλλες για την διήμερη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, είχε συνάντηση με τον Βρετανό ομόλογό του Ντέιβιντ Κάμερον. Συζητήθηκε το επεισόδιο και δόθηκαν εκατέρωθεν διαβεβαιώσεις ότι δεν θα έχει συνέχεια. Πάντως η συνέχεια στη Βρετανία ήδη είναι ορατή με την μετωπική επίθεση των Εργατικών κατά του πρωθυπουργού και αρχηγού των Συντηρητικών, καθώς το 2024 θα γίνουν γενικές εκλογές. Οι Εργατικοί του Στάρμερ, ο οποίος προπορεύεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις με 20 μονάδες αμφισβητούν την ηγετική ικανότητα του Σούνακ.