Με χρώματα της καρδιάς η ζωγραφική της Αναστασίας Αρχοντή

Άρχισε να ζωγραφίζει μετά από τη συνταξιοδότησή της. Έως τότε, κεντούσε θαυμαστά εργόχειρα στο σπίτι της στην Αθήνα. Κατάγεται από τη Νάπη της Λέσβου, όπου έχει γεννηθεί. Στο χωριό αυτό, στο καφενείο του Παλαιολόγου Καραγιάννη, ο πατριώτης της Θεόφιλος είχε δουλέψει το 1927 τοιχογραφίες και φορητά έργα. Σύμφωνα με μαρτυρίες αυτοπτών, έτρωγε στο κατάστημα και κοιμόταν σε δερμάτινο καναπέ του.

Ο λόγος για την αυτοδίδακτη δυναμική ζωγράφο Αναστασία Αρχοντή (γ. 1929), η παιδική ηλικία της οποίας υπήρξε εξαιρετικά ευτυχισμένη στη Λέσβο. Τόσο έντονα είναι τα βιώματά της από τη ζωή στο χωριό, ώστε να ζωντανεύουν στη θεματογραφία της ζωγραφικής της. Πρωταρχικές εικόνες μιας άδολης, μακριά από τον αστικό κλοιό, ζωής επρόκειτο να αναβιώνουν με καταιγιστικό ρυθμό σε κάθε είδους πρόσφορο υλικό που έβρισκε μπροστά της (γλάστρες, βότσαλα, κεραμίδια, ξύλα). Η γεμάτη ευφορία παιδική ζωή της γινόταν ζωηρή εικαστική πραγμάτωση.

Υποστηρικτής της μάλιστα ήρθε ο σύζυγός της Κώστας Αρβανίτης, κοντά στον οποίον απασχολήθηκε σε κατάστημα ειδών για τη γυναίκα στην αθηναϊκή συνοικία του Αγίου Παύλου. Έφτασαν έτσι στα χέρια της λαδομπογιές και καμβάδες που θα αύξαναν θεαματικά την καλλιτεχνική δημιουργία της, που ακόμα δεν είχε κανέναν άλλο στόχο πέρα από την καθημερινή προσωπική ικανοποίησή της.

Αγροτικές εργασίες στα χωράφια, ο θερισμός, ο τρύγος, το αλώνισμα, αλλά και τοπία με δέντρα, με μονοπάτια, με ποτάμια και με λαγκάδια, το στεφάνι της Πρωτομαγιάς, κυριαρχούν στα πρώτα έργα της. Σιγά-σιγά τα θέματά της τα αντλούσε και από άλλες περιοχές, όπως ο Όλυμπος, η Αμοργός, η Δράμα και η Μονεμβασιά, αποτυπώνοντάς τα όλα με την εκφραστική αμεσότητά της.

Καθαρότητα βλέμματος

Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η γραφή της Αρχοντή δεν άλλαξε, και αυτή παραμένει η κύρια αρετή της, με το ύφος της στο κλίμα λαϊκότροπης ναΐφ (naïve) ζωγραφικής αντίληψης. Διατήρησε την όμορφη καθαρότητα του παρατηρητικού, γεμάτου αγάπη βλέμματός της, χωρίς ποτέ να προσποιείται. Έχει παρουσιάσει έργα της σε τρεις ατομικές εκθέσεις: το 2007 στην Ηλιούπολη, στην Ιωνική Πολιτιστική Στέγη· το 2019 στη γενέθλια Νάπη, στο σπίτι της Μαριγώς Ζόλκου· το 2022 στην Αθήνα, στο Ίδρυμα Παναγιώτη & Έφης Μιχελή (αναδρομική έκθεση).

Έχει λάβει μέρος και σε ομαδικές εκθέσεις: το 2010 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, το 2012 στο Πολιτιστικό Κέντρο Λαγονησίου, το 2016 στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Νέας Ιωνίας, το 2018 στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Λάρισας.

Ευτύχησε εξάλλου να της παραστέκεται ο ειδήμων συλλέκτης Θεόδωρος Θεοδώρου, με τον οποίο διατηρεί πολύχρονη φιλία, στηριγμένη σε αμφίπλευρη εκτίμηση. Το 2022, με την αφορμή της αναδρομικής έκθεσής της στο Ίδρυμα Παναγιώτη & Έφης Μιχελή, κυκλοφορήθηκε κατάλογος, που τον επιμελήθηκε και τον χορήγησε ο Θ. Θεοδώρου. Ο κατάλογος περιλαμβάνει αναλυτικό κείμενο της συναδέλφου Μαρίας Γ. Μόσχου και εικόνες πολλών έργων της Α. Αρχοντή.