Γιατί ο Νετανιάχου επιδιώκει επέκταση του πολέμου

Οι ακρότητες που διαπράττει το Ισραήλ, τροφοδοτούν την αντίσταση και αναζωπυρώνουν τη θράκα του θυμού στον αραβικό κόσμο. Ο Νετανιάχου ήθελε να δει τη Χαμάς να “καταρρέει”. Μένει να αποδειχθεί αν ο πόλεμος της Γάζας ήταν ένας λάθος υπολογισμός για το Ισραήλ. Το ηθικό πλήγμα για το Ισραήλ δεν επικαλύπτεται από το ολοκαύτωμα, αντίθετα η διεθνής κοινότητα θα περίμενε περισσότερη ευαισθησία από τους ηγέτες ενός λαού που υπέστη πέρα από τη γενοκτονία από το ναζιστικό καθεστώς και πλήθος διωγμών στην ιστορική του πορεία. Αν το Ισραήλ δεν επιδιώξει μία πολιτική λύση, θα αντιμετωπίσει τα επίχειρα της στρατιωτικής του επέμβασης.

Η καταστροφή της Γάζας θέτει τα θεμέλια για άλλα 50 χρόνια πολέμου. Γενιές Παλαιστινίων, Αράβων και Μουσουλμάνων δεν θα ξεχάσουν ποτέ τη βαρβαρότητα με την οποία το Ισραήλ διαλύει σήμερα τον θύλακα. Η Γάζα, που πλέον δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τεράστιος προσφυγικός καταυλισμός, γίνεται ιερή γη…

Το λάθος του Νετανιάχου

Η ισραηλινή ηγεσία είδε τη νίκη μέσα από το πρίσμα της σκληρής δύναμης θεωρώντας δυνατή την εξάλειψη της Χαμάς. Αντίθετα, αν έβλεπε τη νίκη μέσα από το πρίσμα της “ήπιας δύναμης” θα μπορούσε να κερδίσει τις καρδιές των Παλαιστινίων, του αραβικού κόσμου και της διεθνούς κοινότητας, προωθώντας μία βιώσιμη λύση επωφελή και για τις δύο πλευρές, δίνοντας τέλος σ’ αυτή τη διένεξη που έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορεί να λυθεί με στρατιωτικά μέσα.

Οι σκληροπυρηνικοί εθνικιστές αδυνατούν να κατανοήσουν, είτε δεν θέλουν να απαρνηθούν την ιδεολογία τους, μέσα από την οποία επιβιώνουν πολιτικά, ότι το Ισραήλ δεν μπορεί στο διηνεκές να ζει σε μία εμπόλεμη κατάσταση. Μία έντιμη συμφωνία θα φέρει την ειρήνη στην περιοχή και θα επιτρέψει στο Ισραήλ να γυρίσει σελίδα και να ξεδιπλώσει όλο το φάσμα των τεράστιων δυνατοτήτων του.

Οι Ισραηλινοί κάνουν το ίδιο λάθος με τους Γάλλους. Στην Αλγερία σκότωσαν μισό με 1,5 εκατομμύριο Αλγερινούς, που αντιπροσώπευαν το 5 έως 15% του πληθυσμού, μεταξύ 1954 και 1962, για να διαφυλάξουν την κυριαρχία τους. Ωστόσο, στο τέλος του πολέμου, αναγκάσθηκαν να φύγουν και να δώσουν στην Αλγερία την ανεξαρτησία της.

Ανεβαίνει η δημοτικότητα της Χαμάς

Η βιαιότητα της ισραηλινής επίθεσης επέφερε άνοδο της δημοφιλίας της Χαμάς, στη Δυτική Όχθη, στην Ιορδανία και ακόμη και χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, όπου οι ηγέτες προσπάθησαν να καλύψουν την επικαιρότητα του πολέμου διοργανώνοντας φεστιβάλ! Ο Χαλίλ Σικάκι, ο γνωστός δημοσκόπος της PLO που αντιπαθεί τη Χαμάς, διαπίστωσε ότι το 72% των ερωτηθέντων στη Δυτική Όχθη πίστευε ότι η Χαμάς είχε «δίκιο» που εξαπέλυσε την επίθεσή της στις 7 Οκτωβρίου, με το 82% να την υποστηρίζει. Την ίδια στιγμή, η υποστήριξη προς την Παλαιστινιακή Αρχή έχει καταρρεύσει. Ο Σικάκι διαπίστωσε ότι το 60% των ερωτηθέντων ήθελε τη διάλυσή της.

Μια σειρά από εκτιμήσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών επιβεβαιώνουν ότι η δημοτικότητα της Χαμάς έχει εκτιναχθεί στα ύψη από την έναρξη του πολέμου. Όπως ανέφερε το CNN, αξιωματούχοι που γνωρίζουν τις διάφορες εκτιμήσεις λένε ότι η οργάνωση κατάφερε να τοποθετηθεί σε μέρος του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου ως υπερασπιστής της παλαιστινιακής υπόθεσης και ως δύναμη αντίστασης κατά του Ισραήλ. Αυτά είναι άσχημα νέα για όλες τις χώρες που πιστεύουν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή μπορεί να αντικαταστήσει τη Χαμάς στη Γάζα. Αυτή είναι η νέα πολιτική πραγματικότητα μετά τις 7 Οκτωβρίου…

Όσον αφορά τη κοινή γνώμη στη Σαουδική Αραβία, η τελευταία δημοσκόπηση περιέχει δύο εκπληκτικούς αριθμούς, για μια χώρα της οποίας ο ηγέτης προσπαθεί συνειδητά να μειώσει την υποστήριξη προς την Παλαιστίνη. Το 91% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι ο πόλεμος στη Γάζα είναι μια νίκη για τους Παλαιστίνιους, τους Άραβες και τους Μουσουλμάνους και το 40% έχει θετική στάση απέναντι στη Χαμάς. Αυτός ο πόλεμος έδωσε στην Χαμάς δημοτικότητα και θέση στον αραβικό κόσμο που δεν είχε εδώ και πολλές δεκαετίες. Ακόμη και η πρώτη και η δεύτερη ιντιφάντα δεν είχαν προκαλέσει τόση συσπείρωση, όσο ο πόλεμος στη Γάζα, που έχει αναζωπυρώσει την αραβική οργή.

Ο κίνδυνος ισραηλινής αναδίπλωσης

Ο πόλεμος θα μπορούσε κάλλιστα να τελειώσει υπό την πίεση των ΗΠΑ. Όμως για την πολιτική επιβίωση του, ο Νετανιάχου πρέπει να συνεχίσει τον πόλεμο, επιδιώκοντας την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. Σύμφωνα όμως με την ισραηλινή ιστοσελίδα Ynet οι ισραηλινές δυνάμεις κατοχής ενδέχεται να χρειαστεί να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα της Γάζας, πριν επιτευχθεί ο κύριος στρατιωτικός τους στόχος, που είναι η πλήρης εξάλειψη του αντιστασιακού κινήματος της Χαμάς.

Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος και αναλυτής πολιτικών και στρατιωτικών υποθέσεων Ρόνεν Μπέργκμαν έγραψε στην ιστοσελίδα ότι, «οι ισραηλινές δυνάμεις κατοχής δεν θα μπορέσουν να εξαλείψουν τη Χαμάς και πιθανότατα θα πρέπει να αποσυρθούν πριν επιτύχουν τους στόχους τους». Σύμφωνα με τον Μπέργκμαν, η διεθνής κοινότητα δεν θα επιτρέψει την ισραηλινή κατοχή της Γάζας, τονίζοντας επίσης, ότι η διεθνής πίεση, συνοδευόμενη από το πολιτικό κόστος που προκαλεί ο αριθμός των στρατιωτών που σκοτώνονται στη μάχη, θα εξαναγκάσουν το Νετανιάχου σε αναδίπλωση.

Επισημαίνεται, ότι σύμφωνα με την ηγεσία της Χαμάς ο στρατιωτικός της βραχίονας έχει καταφέρει βαριές απώλειες στις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ, κάτι το οποίο μερίδα του δυτικού Τύπου εκτιμά πως αληθεύει. Ακόμα και ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι είναι ανέφικτη η ολική εξόντωση της Χαμάς.

Ο αστάθμητος παράγοντας

Προϊόντος του χρόνου είναι βέβαιο ότι η διεθνής πίεση για τον τερματισμό του πολέμου θα ενταθεί, οι διεθνείς παίκτες της περιοχής συμπεριλαμβανόμενων των ΗΠΑ και του Ιράν ανησυχούν, υπό το φόβο της επέκτασης του πολέμου. Επιπρόσθετα η εμπλοκή και οι επιθέσεις των Χούτι δημιουργούν ένα άλλο μέτωπο που απειλεί την παγκόσμια οικονομία. Αστάθμητος παράγοντας στην εξίσωση αποτελεί ο Νετανιάχου, ο οποίος βρίσκεται με την πλάτη στο τοίχο.

Το Ισραήλ προσώρας δεν επιτυγχάνει πλήρως τους στόχους του στο πολεμικό μέτωπο, υπάρχουν αντιδράσεις στο εσωτερικό με τον ηγέτη της αντιπολίτευσης να ζητά την αποπομπή του, ενώ οι συγγενείς των ομήρων τον πιέζουν να πράξει τα δέοντα προκειμένου να εξασφαλίσει την απελευθέρωση των υπολοίπων ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας. Αυτό το πλέγμα των πιέσεων τον καθιστά επιρρεπή στον αμοραλισμό. Ο Νετανιάχου και ο ακροδεξιός συνασπισμός του έχουν μόνο έναν δρόμο, να προχωρήσουν προς τα εμπρός. Δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω.

Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης μπορεί να οδηγήσει στην επιδίωξη της επέκτασης του πολέμου. Η δολοφονία του Ιρανού ταξίαρχου Μουσαβί στη Δαμασκό και του Σάλεχ αλ Αρούρι, που ήταν ο δεύτερος στην ιεραρχία της πολιτικής πτέρυγας της Χαμάς, ενδέχεται να έχει αυτόν το στόχο. Ο πόλεμος μπορεί να εισέλθει σε νέα φάση με ενισχυμένο το σενάριο μιας γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή με εμπλοκή της Χεζμπολάχ και του Λιβάνου. Ήδη η Χεζμπολάχ προειδοποιεί πως η δολοφονία του Σάλεχ αλ Αρούρι, του πρώτου υψηλόβαθμου πολιτικού ηγέτη της Χαμάς που σκοτώνεται από την έναρξη της χερσαίας επίθεσης των Ισραηλινών στη Γάζα, δεν θα μείνει ατιμώρητη, ενώ και ο Λίβανος κάνει λόγο για «έγκλημα του Ισραήλ». “Άγνωστος Χ” η πολύνεκρη έκρηξη στο Ιράν, για την οποία το Ιράν “έδειξε” προς το Ισραήλ, με το τελευταίο να μην σχολιάζει την επίθεση.

Την ίδια στιγμή ο ισραηλινός στρατός επίσης φαίνεται να καταρτίζει σχεδιασμούς για την κλιμάκωση της σύγκρουσης με το λιβανικό σιιτικό ένοπλο κίνημα Χεζμπολάχ, σύμμαχο του Ιράν και της Χαμάς. «Σήμερα εγκρίναμε διάφορα σχέδια για το μέλλον» και «πρέπει να είμαστε έτοιμοι να επιτεθούμε αν χρειαστεί στον Λίβανο», δήλωσε ο αρχηγός του ισραηλινού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας Χερτσί Χαλεβί. Αν ανοίξει το μέτωπο με το Λίβανο, οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες. Αυτή η παράμετρος σε συνδυασμό με τις δυσμενείς εξελίξεις στην Ουκρανία, πιθανόν να αναγκάσουν τον Τζο Μπάιντεν και εν όψει των αμερικανικών εκλογών, να θέσει όρια στην επιθετικότητα του Ισραήλ.

Ο Μπάιντεν αντιμετωπίζοντας μια δύσκολη μάχη για την επανεκλογή του, το τελευταίο πράγμα που θέλει είναι να τορπιλίσει τις εκλογικές του ευκαιρίες ξεκινώντας έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή με άμεση συμμετοχή των αμερικανικών δυνάμεων. Και σ’ αυτήν την περίπτωση, θα ισχύσει αυτό που είπε ο Ιμμάνουελ Καντ: «Η ειρήνη θα επέλθει είτε μέσω της ανθρώπινης κατανόησης είτε μέσω κάποιας καταστροφής». Η αυτοκαταστροφική ανθρώπινη συμπεριφορά όμως έχει μία ροπή στο δεύτερο σκέλος της Καντιανής ρήσης…