Πώς ο Ερντογάν χάνει τον πόλεμο στον αέρα – Χωρίς λύσεις η Τουρκία

Το πώς έφτασε ο Ερντογάν να είναι από θέση ισχύος απέναντι στην Ελλάδα, σε θέση επαίτη για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία, είναι ένα από τα μεγαλύτερα γεωπολιτικά παίγνια που παίχτηκαν στην γειτονιά μας. Οι αξιωματικοί της πολεμικής αεροπορίας του είναι σε απόγνωση μιας και ο Ερντογάν αυξάνει τις απαιτήσεις του, αλλά οι πτέραρχοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν όπως παλιά!

Τι ψάχνει η (πολεμοχαρής) “αλεπού” στο (αεροπορικό) “παζάρι” λοιπόν; Σήμερα ο Ερντογάν παίζει τα ρέστα του και εξαρτάται από τί πολιτική θα ακολουθήσουν Ελλάδα, Αίγυπτος και Ισραήλ απέναντί του. Παλιότερα στηριζόταν πρωτίστως στην Πολεμική Αεροπορία! Σήμερα στηρίζεται πολύ στο Πολεμικό Ναυτικό και στα drones. Η Πολεμική Αεροπορία έχει αποψιλωθεί από στελέχη και τα τουρκικά μαχητικά γερνάνε. Οι ικανότητές τους αρχίζουν να ξεθωριάζουν. Σήμερα, πάντως, η τουρκική αεράμυνα θα αναβαθμιστεί πολύ εάν ενεργοποιηθούν οι S-400.

Η ελληνογαλλική συμφωνία, παρότι άργησε να υπογραφεί, βάζει την Ελλάδα σε νέα εποχή. Θα ανασχέσει τον επεκτατισμό των νεοοθωμανών. Το ελληνικό πλεονέκτημα ξεκινά από τον αέρα και θα επεκταθεί στην θάλασσα. Οι Τούρκοι τρέμουν τα Rafale κυρίως γιατί είναι το μοναδικό αεροσκάφος που μπορεί να πετάξει με τρεις δεξαμενές καυσίμων και χωρίς ανεφοδιασμό να κάνει απευθείας πτήση από την Ελλάδα στην ανατολική Τουρκία. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να πλήξει στόχους στα βάθη της Τουρκίας. Με την έλευση των Rafale και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι είναι οι νούμερο ένα “κυνηγοί” των S-300 και S-400, κάνει τoυς Τούρκους να χάνουν τον ύπνο τους!

Στα τουρκικά ΜΜΕ έχουν γραφτεί πολλά για τις διαδραστικές ικανότητες Rafale και Belh@rra, όπως και για το γεγονός ότι γέρνουν την ζυγαριά υπέρ της Ελλάδας. Για τον Ερντογάν οι επιλογές δεν είναι πολλές. Τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του για την ανασύσταση της οθωμανικής αρμάδας μπορεί να πήγαν καλά μέχρι ένα σημείο, αλλά σήμερα πρέπει να συμβιβαστεί με την ιδέα ότι το “Anadolu” από μίνι-αεροπλανοφόρο θα γίνει “dronoφόρο” ή ελικοπτεροφόρο!

Ο Ερντογάν χάνει τον πόλεμο στον αέρα

Τώρα που οι ΗΠΑ τον απέκλεισαν από τα F-35, με τη ναυτική έκδοση των οποίων (F-35C καθέτου προσνηώσεως-απονηώσεως) θα εξόπλιζε το “Anadolu”, έχει στραφεί στους Βρετανούς, με τους οποίους συζητά την κατασκευή κανονικού αεροπλανοφόρου! Η λύση των καθέτου απογειώσεως βρετανικών αεροσκαφών Sea Harriers δεν ικανοποιεί τους Τούρκξους ναυάρχους. Του λένε ότι αυτή η λύση θα ήταν καλή για τη δεκαετία του 1980 όχι για του 2020.

Ο “σουλτάνος” έβαλε χέρι στο μυστικό ταμείο, τον “χαζινέ”, και αρχίζει και μοιράζει χρήμα σε λομπίστες, μήπως βρει λύση, όπως θα δούμε παρακάτω. Τον απασχολεί τόσο το αρχικό κόστος της απόκτησης ενός κατάλληλου μαχητικού, όσο και το κόστος ανά ώρα πτήσης. Σκέφτεται ότι μπορεί να καλύψει μέτωπα, τα οποία δεν χρειάζονται και τόσο προηγμένα αεροσκάφη, αφού οι αντίπαλοί του (Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Αρμενία) δεν διαθέτουν σοβαρές Αεροπορίες!

Στην Άγκυρα συζητούν ακόμα και αγορά χαμηλού κόστους αεροσκάφη, προκειμένου να αντισταθμίσουν την “ποιότητα” με την ποσότητα. Ποια είναι σήμερα τα κόστη απόκτησης και πτήσης των αεροσκαφών που υπάρχουν στην αγορά; Ας συγκρίνουμε αρχικά τα δύο αεροσκάφη, για τα οποία έχουν χυθεί τόνοι μελάνης σε Ελλάδα και Τουρκία: Το Rafale και το F-35.

To Rafale είναι ένα μαχητικό ανάμεσα στην 4η και 5η γενιά και το F-35 είναι ένα stealth 5ης γενιάς. Αν το Rafale ήταν και stealth, τότε θα θεωρούνταν μαχητικό 5ης γενιάς. Στον αντίποδα αξίζει να δούμε άλλους δυο πασίγνωστους μαχητές που κυριαρχούν στους αιθέρες:

Συγκρίσεις 

Όπως βλέπετε, τα πλέον πολυσυζητημένα αεροσκάφη σε Ελλάδα και Τουρκία, έχουν πολύ διαφορετικά κόστη απόκτησης! Αυτός που θα απευθυνθεί στη γαλλική Dassault πρέπει να γνωρίζει ότι το ένα Rafale κοστίζει όσο 4,5 Mirage 2000. Ενώ το κόστος ανά ώρα πτήσης του Rafale είναι σχεδόν 3,5 φορές μεγαλύτερο από του Mirage. Φυσικά οι δυνατότητες των δύο αεροσκαφών είναι ασύγκριτες. Αν συγκρίνουμε τα αντίστοιχα της Lockheed Martin, βλέπουμε ότι ένα F-35 κοστίζει όσο πέντε F-16/Block60. Επιπρόσθετα, κάθε ώρα που πετά ένα F-35 ισούται με τις ώρες που πετούν 3,5 F-16 μαζί.

Οι δύο ντίβες λοιπόν, για τις οποίες μιλούν όλοι στην Ελλάδα και στην Τουρκία, είναι το F-35 και το Rafale.Το Rafale, είναι ένα πάρα πολύ σταθερό αεροσκάφος, για το οποίο δεν έχουν αναφερθεί παρατράγουδα όπως για το F-35 και είναι αυτό που έψαχνε η ελληνική Πολεμική Αεροπορία για να κάνει την διαφορά. Η Τουρκία δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσει Mirage 2000 και Rafale, λόγω της συμφωνίας της Ελλάδας με την Dassault.

Σήμερα ο τουρκικός στόλος F-16 είναι ελάχιστα πιο αναβαθμισμένος από τον δικό μας! Με την συμφωνία, όμως, για αναβάθμιση ελληνικών F-16 σε Viper, θα υπερέχουν έναντι των τουρκικών. Τι γίνεται όμως με τα υπόλοιπα μαχητικά που φλερτάρει ο “σουλτάνος”, κυρίως με τα ρωσικά; Το παρακάτω σχεδιάγραμμα συγκρίνει σε κόστος πτήσης όλα τα γνωστά μαχητικά:

Aν συγκρίνουμε το Sukhoi SU-35, για το οποίο ξερογλείφεται ο Ερντογάν, θα διαπιστώσουμε ότι το κόστος ανά ώρα πτήσης συγκριτικά με το F-35 δεν διαφέρει πολύ, αλλά είναι μεγαλύτερο από του Rafale. Tο τουρκικό ενδιαφέρον για αγορά Sukhoi PAK-FA (γνωστό ως SU-57 Felon) θα προκαλέσει οριστική ρήξη της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ, αλλά επιπλέον το ρωσικό αυτό αεροσκάφος δεν έχει ακόμα γραμμή παραγωγής. Ας ρίξουμε μια ματιά και στις τιμές απόκτησης, όπως διαμορφώνονται με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του 2021:

Όπως βλέπετε στο παραπάνω σχεδιάγραμμα, διατηρείται η ταξινόμηση των μαχητικών ανά κόστος ώρας πτήσης, προκειμένου να διαπιστωθεί με ευκολία, ότι δεν ισχύει ο μύθος που λέει ότι «τα ακριβά σε καύσιμα αεροσκάφη κοστίζουν ακριβότερα για να τα αποκτήσεις». Το τελικό κόστος ενός μαχητικού στην αγορά προκύπτει από άλλους παράγοντες. Καλό είναι, όμως, να γνωρίζουμε ποιες είναι οι πραγματικές τιμές των μαχητικών ανεξαρτήτως γενιάς και κατασκευάστριας χώρας.

Μίσθωσε λομπίστα κολοσσό

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο Ερντογάν αυτοπαγιδεύτηκε στην μεγαλομανία του. Προσπαθεί τώρα να αποκτήσει μια μοίρα της ναυτικής έκδοσης των F-35, προκειμένου να μην καταρρεύσει το φαραωνικό του σχέδιο με τα ισπανικής σχεδίασης μίνι-αεροπλανοφόρο. Γνωρίζει ότι άλλες επιλογές δεν έχει σε αυτό. Από τη μία εκβιάζει το ΝΑΤΟ, απειλώντας ότι θα αγοράσει ρωσικά Sukhoi, αλλά στην πραγματικότητα καίγεται για τα F-35 καθέτου απονηώσεως.

Υπενθυμίζουμε ότι τον περασμένο Απρίλιο οι ΗΠΑ απέκλεισαν επίσημα την Τουρκία από το πρόγραμμα παραγωγής του F-35, αλλά ο Ερντογάν το γνώριζε από πριν. Έτσι, από τον Φεβρουάριο 2021 είχε προσλάβει λομπίστες για άσκηση πίεσης σε μέλη του Κογκρέσου, προκειμένου να αλλάξει την σε βάρος της Τουρκίας κατάσταση. Προσέλαβε λοιπόν μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως δικηγορικές εταιρείες, προκειμένου να επιτύχει την άρση του αποκλεισμού από το πρόγραμμα των F-35.

Πρόκειται για την Arnold & Porter Kaye Scholer LLC που εδρεύει στην Ουάσινγκτον και έχει γραφεία σε όλες τις μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ασίας. Ούτε η Τουρκία ούτε η αμερικάνικη εταιρεία έχουν γνωστοποιήσει επισήμως τις προθέσεις τους, αλλά η σύμβασή τους είναι καταχωρημένη στον πίνακα του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Ψάξαμε και βρήκαμε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η Arnold & Porter έχει συνυπογράψει “σύμβαση πίεσης” προς όφελος της SSTEK Defense Industry Techologies, η οποία είναι θυγατρική της τουρκικής Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), η οποία από το 2018 και μετά με ειδικό νόμο έχει υπαχθεί στον άμεσο έλεγχο του Τούρκου προέδρου.

To πρώτο συμβόλαιο υπογράφτηκε τον Φεβρουάριο 2021, ήταν ύψους 750.000 δολαρίων και διάρκειας έξι μηνών. Η αμερικάνικη εταιρεία αναφέρει στο συμβόλαιο επί λέξει ότι: «η εταιρεία θα παράσχει στρατηγικές συμβουλές για την συνέχιση της συμμετοχής στο πρόγραμμα Joint Strike Fighter (F-35) καθώς επίσης και συμβουλές σχετικά με κυρώσεις και σχετικά νομικά ζητήματα». Τον Αύγουστο που το συμβόλαιο έληξε, με εντολή Ερντογάν ανανεώθηκε αυτή τη φορά για 12 μήνες έναντι 1.500.000 δολαρίων.

Οι λομπίστες πιέζουν

Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, η Τουρκία πιάνεται από μια “τρίχα” της αρχικής συμφωνίας για τα F-35, η οποία έλεγε ότι «καμιά συμβαλλόμενη χώρα δεν μπορεί να εκδιωχτεί μονομερώς». Και με βάση αυτό προσπαθεί να χτίσει μια νομική αξίωση, η οποία θα της επιτρέψει να διαπραγματευτεί την επιστροφή της στο πρόγραμμα, παρά το ότι έχει αγοράσει τους S-400.

Για λογαριασμό της Άγκυρας, η Arnold & Porter ασκεί τεράστιες πιέσεις σε μέλη του Κογκρέσου, αξιώνοντας ή την άμεση επιστροφή των χρημάτων που δαπάνησε η Τουρκία (1,4 δισ. δολάρια περίπου), ή την απόκτηση οκτώ F-35 (ναυτική έκδοση) ως αποζημίωση. Kαθυστερεί, μάλιστα, την καθέλκυση του “Anadolu”, ελπίζοντας ότι μπορεί να αποκτήσει τα F-35 . Προ ημερών, η Arnold & Porter έβαλε στο τραπέζι και τρίτη option, την εξόφληση των τουρκικών απαιτήσεων με την αγορά 40 καινούργιων F-16 και την αναβάθμιση 80 παλαιών σε Viper.

Η υπόθεση αυτή έχει μεγάλο βάθος, αφού οι λομπίστες της Άγκυρας πιέζουν προς όλες τις κατευθύνσεις στο Κογκρέσο όχι μόνο υπέρ των τουρκικών συμφερόντων, αλλά και κατά της Ελλάδας, υπονομεύοντας και μέλη του που στηρίζουν την Ελλάδα, όπως ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ! Οι άνεμοι που φυσάνε στην Ουάσινγκτον, όμως, είναι αρνητικοί για το καθεστώς Ερντογάν.