Βάση-κλειδί για τις ΗΠΑ η Αλεξανδρούπολη – Στρατιωτική και ενεργειακή πτυχή

Από τα τέλη Νοεμβρίου και μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις μεταφέρουν στην Αλεξανδρούπολη, τουλάχιστον 120 ελικόπτερα και πάνω από 1000 οχήματα με προορισμό την ανατολική Ευρώπη, εν μέσω μάλιστα της κρίσεως στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας. Η μεταφορά γίνεται στo πλαίσιo της επιχείρησης “Atlantic Resolve” και το γεγονός καταδεικνύει την στρατηγική σημασία που έχει πλέον αυτό το λιμάνι για τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

H Αλεξανδρούπολη αποτελεί στρατηγική τοποθεσία για τα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή. Είναι ένας κόμβος μεταφοράς ενεργειακών πόρων σε όλα τα Βαλκάνια. Εκεί θα καταλήγουν και αποστολές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου. Διαθέτει εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου και μεταφοράς, μέσω αγωγού, φυσικού αερίου προς Βουλγαρία και Βαλκάνια, πλήττοντας το ρωσικό μονοπώλιο.

Οι κυβερνήσεις Τσίπρα και Μητσοτάκη συνεργάστηκαν με την Ουάσιγκτον για να μετατρέψουν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σε αμερικανική βάση. Ο Αμερικανός πρεσβευτής Πάϊατ επισκέφτηκε την πόλη αρκετές φορές για να επιθεωρήσει τη νεοαποκτηθείσα έκταση και το λιμάνι, που θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο, μεταξύ άλλων, στις δραστηριότητες συλλογής πληροφοριών των ΗΠΑ στο Αιγαίο και στη Μαύρη Θάλασσα.

Το λιμάνι αποτελεί φυσικό σημείο εκφόρτωσης και μεταφοράς αμερικανικών δυνάμεων προς τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και τα Βαλκάνια, αποδυναμώνοντας τα όποια ερείσματα έχει η Μόσχα στην περιοχή και παρέχοντας την ικανότητα ταχύτερης επέμβασης προς αυτές τις περιοχές, όχι μόνο για ασκήσεις, αλλά και για επιχειρήσεις, σε περίπτωση ανάφλεξης.

Σημειωτέον ότι αμερικανικά ελικόπτερα μεταφέρθηκαν μέσω Αλεξανδρούπολης μετά τις στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ “Carpathian Eagle” το 2017 και “Atlantic Resolve” το 2019 και το 2021. Το 2017, η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε να δημιουργήσει μια βάση ελικοπτέρων με την κατασκευή πλατφόρμας συναρμολόγησης και διάλυσης ελικοπτέρων των ΗΠΑ. Άλλη τέτοια βάση υπάρχει μόνο στη Γερμανία. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα τις φιλοδοξίες των ΗΠΑ για το λιμάνι και τον αγωγό της πόλης και για τη στρατιωτική του χρήση, ειδικά μετά την επιδείνωση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας.

Δείτε βίντεο της 598th Transportation Brigade – SDDC σχετικό με την σημασία της Αλεξανδρούπολης για τον αμερικανικό στρατό.

 

Από και προς την Αλεξανδρούπολη

Υπάρχει επίσης και σκέψη να χρησιμοποιηθεί η Αλεξανδρούπολη ως βάση αμερικανικών drones, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει τύχει περαιτέρω διευκρίνησης. Είναι λοιπόν πιθανόν να δούμε πιλοτικά κάποιο από τα drones που είναι εγκατεστημένα στη Λάρισα να επιχειρεί προσγείωση στην Αλεξανδρούπολη. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες τον Σεπτέμβριο, Αμερικανοί στρατιωτικοί του Μηχανικού επιθεώρησαν το στρατόπεδο “Γιαννούλη”, στις παρυφές της Αλεξανδρούπολης και κατέγραψαν τις ανάγκες εγκατάστασης δύναμης περίπου 300-400 στρατιωτικών. Πρόκειται για μόνιμες εγκαταστάσεις που έχουν ελέγξει οι μηχανικοί των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και έχουν κάνει τη σχετική προετοιμασία.

Το στρατόπεδο “Γιαννούλη” επιλέχθηκε λόγω της εγγύτητας με το πεδίο βολής “Αετός”, αλλά και για την δυνατότητα να έχει εύκολη πρόσβαση στο λιμάνι και το αεροδρόμιο. Το καθεστώς διοίκησης του στρατοπέδου, αλλά και η τελική χρήση του δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί. Ενδεχομένως να αποτελέσει βάση επισκευών και αποθηκών ανταλλακτικών και απάρτιων. Δεν αποκλείεται, όμως, να αποτελέσει “όρχο” αποθηκευμένων οχημάτων στην λογική των προτοποθετημένων αποθεμάτων στρατού (Army Prepositioned Stocks) των ΗΠΑ. Σε αυτή τη λογική ενδέχεται να δούμε και άλλα τέτοια στρατόπεδα στον Έβρο.

Εν τω μεταξύ προχωράει η σύνδεση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης με την Εγνατία οδό, πράγμα που επίσης θα βοηθήσει τις συγκοινωνίες από και προς το λιμάνι. Το τμήμα δημοπρατήθηκε τον Αύγουστο και αναμένεται σύντομα η ολοκλήρωσή του καθώς έχει μικρό μήκος. Η Ανατολική Περιφερειακή Οδός, όπως ονομάζεται το έργο, έχει μήκος 3,6 χλμ. και συνδέει το λιμάνι της πόλης με την Εγνατία Οδό και τον κάθετο άξονα Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο. Ταυτόχρονα, το οδικό δίκτυο, βόρεια της Αλεξανδρούπολης έχει προβλήματα.

Η οδός Αλεξανδρούπολης-Ορμενίου απέχει από το επίπεδο εθνικής οδού, αν και δεν θα έπρεπε για πολλούς λόγους, στρατιωτικούς και πολιτικούς-εμπορικούς. Η αναβάθμιση θα πρέπει να γίνει, όπως π.χ. η Εγνατία, με όλα τα μέτρα τα οποία θα επιτρέπουν την ταχεία διέλευση. Αυτό θα ανοίξει και τον νομό σε περαιτέρω ανάπτυξη, δημιουργώντας προϋποθέσεις αύξησης του πληθυσμού και του βιοτικού του επιπέδου.

Σιδηροδρομικό δίκτυο

Η Αλεξανδρούπολη παρέχει επίσης σιδηροδρομική πρόσβαση σε όλη την Ελλάδα, η οποία εξυπηρετεί και τις ελληνικές δυνάμεις στην ελληνοτουρκική μεθόριο, επιτρέποντας σε αμερικανικές και συμμαχικές δυνάμεις που θα έχουν αποβιβαστεί σε άλλα λιμάνια, να μεταφερθούν σιδηροδρομικά στην Αλεξανδρούπολη. Υπάρχει, όμως, περιορισμένη δυνατότητα να μεταφερθούν βορειότερα, εντός της Βουλγαρίας, μέχρι το Σβίλενγκραντ, μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής Λιμανιού Αλεξανδρούπολης-Ορμενίου που συνδέει την Αλεξανδρούπολη με το Σβίλενγκραντ στη Βουλγαρία. Είναι η πιο σημαντική σιδηροδρομική γραμμή της Θράκης, μετά τη γραμμή Θεσσαλονίκης- Αλεξανδρούπολης. Η γραμμή περνάει επίσης από το Σουφλί, το Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα, αλλά σπάνια χρησιμοποιείται.

Ίσως Ελλάδα, Βουλγαρία και ΝΑΤΟ εξετάσουν την επέκταση και εκσυγχρονισμό της γραμμής ακόμη βορειότερα, ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες ταχείας μεταφοράς στρατευμάτων, αλλά και να εξυπηρετούνται εμπορικοί σκοποί. Προς το παρόν, το Σβίλενγκραντ εξυπηρετεί μόνο τοπικούς συρμούς, αν και θεωρητικά είναι συνδεδεμένο με το Βουκουρέστι για να εξυπηρετεί τη γραμμή “Εξπρές του Βοσπόρου”. Επίσης, η γραμμή μπορεί να εξυπηρετήσει τρένα που κινούνται με ταχύτητες έως και 90 χ.α.ω, αλλά αυτό το νούμερο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι μια απόπειρα να χρησιμοποιηθεί η γραμμή για την μεταφορά αμερικανικών οχημάτων κατά την διάρκεια της άσκησης “Defender-Europe 21”, τον περασμένο Μάρτιο, δεν προχώρησε λόγω των καταστροφών από τις πλημμύρες του Φεβρουαρίου. Τα οχήματα που μεταφέρθηκαν στην Αλεξανδρούπολη από την Ξάνθη όπου είχαν συμμετάσχει στην ελληνοαμερικανική άσκηση “Θρακική Συνεργασία 21”, αναγκάστηκαν να μεταφερθούν οδικά προς τα βουλγαρικά σύνορα πάνω σε φορείς, “πνίγοντας” τον κάθετο οδικό άξονα Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο. Για να παίξει τέτοιον ρόλο, η γραμμή πρέπει να γίνει διπλή (δύο ρεύματα ταυτόχρονα) και να υποστηριχθεί από εγγυοβελτιωτικά έργα που θα αποτρέπουν την αχρήστευσή της από πλημμύρες και άλλα καιρικά φαινόμενα.

Φυσικό Αέριο στην Αλεξανδρούπολη

Το έργο “Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης” περιλαμβάνει μια υπεράκτια πλωτή μονάδα λήψης, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG καθώς και σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μεταφοράς και αποστολής του αερίου στο ελληνικό Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και μετά στους καταναλωτές. Το Σύστημα αυτό έχει τη δυνατότητα σύνδεσης και μεταφοράς φυσικού αερίου σε άλλα συστήματα μεταφοράς αερίου στην ίδια περιοχή, όπως ο αγωγός TAP (Trans Adriatic Pipeline). Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) θα φτάνει στην πλωτή μονάδα μέσω πλοίων, θα μεταφέρεται μέσω των βραχιόνων φόρτωσης της μονάδας και θα αποθηκεύεται προσωρινά στις κρυογονικές δεξαμενές της.

Στη συνέχεια, το LNG θα αεριοποιηθεί στις μονάδες επαναεριοποίησης και θα μεταφερθεί στον υποθαλάσσιο αγωγό μέσω ενός βυθισμένου πυργίσκου και ενός συνόλου εύκαμπτων ανυψωτών. Ο υποθαλάσσιος αγωγός μήκους 24 χλμ θα διασχίζει την ακτή κοντά στην περιοχή του χωριού Άπαλος, ανατολικά της πόλης της Αλεξανδρούπολης. Ο αγωγός (χερσαίος για το υπόλοιπο τμήμα του) θα συνεχίσει τη βόρεια διαδρομή του για άλλα 4 χλμ. μέχρι να φτάσει στον νέο Μετρητικό και Ρυθμιστικό Σταθμό, στο χωριό Αμφιτρίτη όπου θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα.

Η πλωτή Μονάδα θα αγκυροβοληθεί μόνιμα σε σταθερή θέση σε απόσταση 17,6 χλμ ΝΔ από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και 10 χλμ από την πλησιέστερη απέναντι ακτή του χωριού Μάκρη. Η περιστροφή στον πυργίσκο πρόσδεσης θα επιτρέπει στην πλωτή μονάδα να περιστρέφεται κατά 360° σύμφωνα με την κατεύθυνση των θαλάσσιων ρευμάτων. Ο σταθμός της Αλεξανδρούπολης θα δημιουργήσει μια τέταρτη πύλη εισαγωγής φυσικού αερίου στην Ελλάδα.

Θα έχει δυνατότητα αποστολής 700.000 κυβικών μέτρων φυσικού αερίου την ώρα ή 6,1 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως και χωρητικότητα αποθήκευσης έως και 170.000 κυβικών μέτρων LNG. Το Σύστημα της Αλεξανδρούπολης θα εξασφαλίσει νέες ποσότητες αερίου για την προμήθεια της ελληνικής αγοράς και της αγοράς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και άλλων βαλκανικών χωρών. Η εμπορική λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει το 2023.

Εν κατακλείδι, ο στρατηγικός ρόλος της Αλεξανδρούπολης συνεχώς αναβαθμίζεται, ώστε να αποτελέσει μια βάση-κλειδί για την προώθηση αμερικανικών και συμμαχικών δυνάμεων προς την Μαύρη Θάλασσα και την ανατολική Ευρώπη. Κύριος λόγος είναι, σε περίπτωση ανάγκης, η δυνατότητα αποφυγής του διάπλου των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, που η παρούσα ή και άλλη τουρκική κυβέρνηση μπορεί να κλείσει. Αλλά μπορεί να μην είναι δυνατοί πλόες στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία ίσως κηρυχθεί απαγορευμένη ζώνη. Η αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης για να εξυπηρετεί αυτούς τους σκοπούς απαιτεί όχι μόνο τα προαναφερθέντα έργα υποδομής, αλλά ποιοτική ενίσχυση της άμυνας στην περιοχή, ιδίως από την θαλάσσια πλευρά της Θράκης, η οποία έχει μείνει σχετικά υποβαθμισμένη.