Η τρικλοποδιά των δανειστών και το χαρτί των εκλογών

του Σταύρου Λυγερού  – 

Όταν ο Τσίπρας δηλώνει πως πρόθεσή του είναι να εξαντλήσει την τετραετία είναι ειλικρινής, αλλά προϋποθέτει πως θα έχει επιτύχει την “καθαρή έξοδο”. Και για να την επιτύχει ποντάρει στην υποστήριξη του προέδρου Μακρόν και των μετριοπαθών του ευρωιερατείου, όπως ο επίτροπος Μοσχοβισί που προαλείφεται για υπουργός Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Όταν, όμως, θα λάβουν χώρα οι σχετικές διαβουλεύσεις, σοβαρό ρόλο θα παίξει η νέα γερμανική κυβέρνηση. Αν και δεν υπάρχει ακόμα αναμένεται βασίμως πως θα κινηθεί τουλάχιστον στη γραμμή Σόιμπλε, αν όχι σε ακόμα ανελαστικότερη.

Το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα σ’ αυτό το μέτωπο θα επηρεάσει αποφασιστικά τις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις. Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός θεωρεί πως εάν επιχειρήσουν να του επιβάλλουν πρόσθετες δεσμεύσεις δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να προκηρύξει πρόωρες εκλογές πριν το πέρας του 3^ου Μνημονίου, πιθανότατα  τον Ιούνιο, όταν θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Ηρωική έξοδος

Στο Μαξίμου θεωρούν δικαιολογημένα πως εάν αποδεχθούν τις απαιτήσεις των δανειστών για “εθνικές εγγυήσεις” θα έχει τιναχθεί στον αέρα το πολιτικό αφήγημά τους. Εάν καταφέρουν να φθάσουν μέχρι το φθινόπωρο του 2019, θα πάνε στις κάλπες πολιτικά γυμνοί με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το εκλογικό ποσοστό και την θέση τους στο πολιτικό σύστημα. Γι’ αυτό, εάν οι δανειστές βάλουν το μαχαίρι στο λαιμό της κυβέρνησης, απαιτώντας από αυτή να αναλάβει πρόσθετες δεσμεύσεις, ο πρωθυπουργός –τουλάχιστον τώρα– φέρεται αποφασισμένος να πει όχι και να επιχειρήσει ηρωική έξοδο.

Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, ο πρωθυπουργός θα απευθυνθεί με διάγγελμα στον ελληνικό λαό και θα του εκθέσει την απαίτηση των δανειστών. Θα πει ότι παρά τις δυσκολίες και την ιδεολογικοπολιτική διαφωνία του εκπλήρωσε όλες τις απαιτήσεις του 3^ου Μνημονίου, αλλά οι δανειστές επιχειρούν να εγκλωβίσουν την Ελλάδα. Θα καλέσει, μάλιστα, ευθέως τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να πάρει θέση με σκοπό να τον εκθέσει πολιτικά.

Στο Μαξίμου θεωρούν πως η προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι από μόνη της ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο. Γι αυτό και –σύμφωνα με την ίδια πηγή– ο Τσίπρας φρόντισε στην πρόσφατη συνάντησή του με τον επικεφαλής του Eurogroup Ντάισελμπλουμ να του δώσει το μήνυμα ότι εάν τον στριμώξουν και δεν συμφωνήσουν σε “καθαρή έξοδο” θα έχει άλλη επιλογή.

Πολιτικό μπούμεραγκ

Αν και η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, στο Μαξίμου έχουν συνείδηση πως είναι δύσκολο να κερδίσουν τις επόμενες εκλογές. Κι αν έχουν κάποια ελπίδα να τις μετατρέψουν σε ντέρμπι αυτό μπορεί να γίνει μόνο εάν στυλώσουν τα πόδια και αναδείξουν τη διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ. Ακόμα και εάν χάσουν θα έχουν συγκρατήσει μεγάλο μέρος από την εκλογική τους δύναμη και θα παραμείνουν κεντρικοί παίκτες στην πολιτική σκηνή.

Το πρωθυπουργικό επιτελείο δεν θεωρεί πως η κυβέρνηση απειλείται από τη ΝΔ. Μπορεί οι “γαλάζιοι” να έχουν κατακτήσει ένα μεγάλο δημοσκοπικό προβάδισμα, αλλά αυτό οφείλεται πρωτίστως στο σύνδρομο της αρνητικής ψήφου και όχι στην εμβέλεια της πολιτικής πρότασής τους. Οι πολίτες δεν πείθονται από τη ρητορική ότι είναι αρκετό να φύγουν οι συριζαίοι και να έρθουν οι νεοδημοκράτες για να φτιάξουν τα πράγματα.

Έχουν συνειδητοποιήσει, άλλωστε, ότι και μία κυβέρνηση Μητσοτάκη θα κινηθεί στις προδιαγεγραμμένες μνημονιακές ράγες. Αυτός είναι και ο λόγος που η εκστρατεία της ΝΔ για άμεση προκήρυξη εκλογών δεν βρήκε ανταπόκριση στην κοινωνία και έπεσε στο κενό. Το αποτέλεσμα ήταν να μετατραπεί από μοχλό πίεσης σε πολιτικό μπούμεραγκ.

Μονά ζυγά υπέρ

Στο Μαξίμου δεν νοιώθουν απειλή ούτε από τις διεργασίες στους κόλπους της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Θεωρούν πως το εν εξελίξει εγχείρημα για την ενοποίηση του κεντρώου χώρου ήταν εξαρχής εύθραυστο και με τις διαδικαστικές αντιθέσεις που έχουν εντωμεταξύ εκδηλωθεί έχει σε μεγάλο βαθμό υπονομευθεί πολιτικά. Πιο συγκεκριμένα, αποκλείουν το ενδεχόμενο το νέο μετωπικό σχήμα να υποκαταστήσει προοπτικά τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το πρωθυπουργικό επιτελείο θεωρεί πως η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα υποχρεωθεί να επιλέξει εάν θα γίνει συμπλήρωμα της ΝΔ, όπως επιδιώκουν πολλά στελέχη της, ή εάν θα επιλέξει να σταθεί στην αντιδεξιά όχθη. Όπως μας είπε κυβερνητικό στέλεχος, ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει οφέλη όποια κι αν είναι η επιλογή.

Εάν η ΝΔ κερδίσει τις εκλογές και η Δημοκρατική Συμπαράταξη προσκολληθεί στη ΝΔ ως κυβερνητικός εταίρος ο ΣΥΡΙΖΑ θα μονοπωλήσει τον χώρο της αντιπολίτευσης με όλα τα θετικά που αυτό συνεπάγεται. Εάν πάλι ισχύσει το μειονοτικό σενάριο και η Δημοκρατική Συμπαράταξη επιλέξει να συμπορευθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ στην αντιδεξιά όχθη είναι προφανές πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει άλλου είδους πολιτικά οφέλη.

Όπως μας συνόψισε τα πράγματα στέλεχος του Μαξίμου, «οι μόνοι που μπορούν να μας βάλουν τρικλοποδιά και να μην φθάσουμε στο 2019 είναι οι δανειστές. Αναρωτιέμαι, όμως, τι θα κερδίσουν αν το κάνουν».