Το φιάσκο της Καμπούλ, η κυβερνητική ευθύνη και η σιωπή της αντιπολίτευσης

Δυστυχώς, τα γεγονότα εξελίχθηκαν όπως ακριβώς φαινόταν ότι θα εξελιχθούν. Το κυβερνητικό αεροσκάφος Gulfstream, που είχε σταλεί στην Καμπούλ για να μεταφέρει στην Ελλάδα Αφγανούς “ελληνικού ενδιαφέροντος” (διερμηνείς κ.α.) δεν προσγειώθηκε ποτέ στην Καμπούλ. Έκανε μία βόλτα πάνω από το Αφγανιστάν και μετά άραξε στο Ισλαμαμπάντ για μιάμιση περίπου ημέρα. Στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα άπραγο.

Πρόκειται για μεγάλο φιάσκο που εγείρει ζήτημα και σε ηθικό και σε πολιτικό επίπεδο. Σε ηθικό, επειδή αφέθηκαν στην κακή μοίρα τους άνθρωποι που βοήθησαν την ελληνική αποστολή και εμπιστεύθηκαν τις διαβεβαιώσεις της. Με άλλα λόγια, θεωρούσαν ότι και η χώρα μας θα πράξει αυτό που έπραξαν όλες οι χώρες που βρέθηκαν με το ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Δηλαδή, θα διέσωζαν τους Αφγανούς, με τους οποίους συνεργάσθηκαν.

Δεν αναφέρομαι στις ΗΠΑ, στη Βρετανία, στη Γαλλία και σε άλλες μεγάλες δυτικές χώρες, ούτε καν στην Τουρκία η οποία μετέφερε εκατοντάδες Αφγανούς, μεταξύ αυτών και δεκάδες πολιτικούς. Αναφέρομαι στην Αυστρία, στη Ρουμανία, ακόμα και στην Κροατία, η οποία, όπως οι άλλες χώρες, μετέφερε τους “δικούς της” Αφγανούς.

Εάν η Αθήνα είχε παντελώς αδιαφορήσει, θα μπορούσαμε να την κατηγορήσουμε για έλλειψη πολιτικής ηθικής. Η κυβέρνηση, όμως, αποφάσισε να μεταφέρει τους περίπου 25 Αφγανούς “ελληνικού ενδιαφέροντος”. Αλλά το προσπάθησε κατά τρόπο που οδήγησε σε πλήρες φιάσκο. Είναι βαρύ πλήγμα για το διεθνές κύρος της Ελλάδας να είναι η μόνη χώρα που απέτυχε σε  μία αποστολή, την οποία όλες οι άλλες χώρες την έφεραν επιτυχώς σε πέρας.

Παντελής ανικανότητα

Δεν πρόκειται για κάποια ατυχία. Ο όλος χειρισμός καταδεικνύει παντελή ανικανότητα κι αυτό το είδαν και το αξιολόγησαν φίλοι και εχθροί. Δεν θα επαναλάβω τα όσα έχω ήδη αναφέρει λεπτομερώς σε προηγούμενα σχετικά άρθρα και τα οποία επιβεβαίωσε και το υπουργείο Εξωτερικών με το non paper που μετά τις αποκαλύψεις του SLpress.gr μοίρασε στους δημοσιογράφους. Αναρωτιέμαι απλώς πώς είναι δυνατόν ένα τέτοιο ζήτημα, με ηθική, αλλά και πολιτική διάσταση να περνάει στο ντούκου στην πολιτική και μιντιακή σκηνή.

Δεν οφείλουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ζητήσουν επισήμως εξηγήσεις από την κυβέρνηση γι’ αυτό το κραυγαλέο φιάσκο; Μήπως διαβάσατε κάποια σχετική κομματική ανακοίνωση, ή μήπως είδατε να κατατίθεται στη Βουλή σχετική ερώτηση; Τί είναι άραγε αυτό που δημιουργεί αυτό το κλίμα συγκάλυψης;

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν χάνει ευκαιρία να βάζει τις φωνές για οτιδήποτε, αλλά εν προκειμένω σιγή ιχθύος. Γιατί άραγε; Μήπως ο αρμόδιος για το υπουργείο Εξωτερικών Κατρούγκαλος στη δύσκολη στιγμή “βάζει πλάτη” στον Δένδια; Αλλά και τα μικρότερα κόμματα, γιατί σιωπούν; Φαίνεται ότι δεν συγκινεί κανέναν από όσους ρητορικά κόπτονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα το γεγονός ότι αφήσαμε στη μαύρη μοίρα τους τόσους ανθρώπους, εξευτελίζοντας ταυτοχρόνως την Ελλάδα.

Τί να πει κανείς και για τα κατεστημένα Μίντια! Αποσιώπησαν προκλητικά τις συγκεκριμένες αποκαλύψεις του SLpress.gr προφανώς για να μην δυσαρεστήσουν την κυβέρνηση και κάποια ειδικά το Νίκο Δένδια. Και μόνο όταν το υπουργείο Εξωτερικών αναγκάσθηκε να στείλει το non paper κάποια Μίντια αναφέρθηκαν στο θέμα, χωρίς, βεβαίως, να κάνουν την παραμικρή αναφορά στο SLpress.gr που το αποκάλυψε, όπως επιτάσσει η δημοσιογραφική δεοντολογία.

Ενδοκυβερνητικά παιχνίδια

Υπάρχει, όμως, και μία περίπτωση δημοσιογράφου που το πήγε μακρύτερα. Ο Δημήτρης Χατζηνικόλας έγραψε άρθρο στο documentonews.gr με τίτλο “Η Καμπούλ ‘τρώει’ τον Νίκο Δένδια“. Σ’ αυτό γράφει ότι το σύστημα Μητσοτάκη δεν διστάζει να εργαλειοποιήσει τις τραγικές εξελίξεις στο Αφγανιστάν για να στοχοποιήσει τον Δένδια, «προαναγγέλοντας επί της ουσίας την αντικατάστασή του στον επικείμενο ανασχηματισμό από την Ντόρα Μπακογιάννη…».

Δεν γνωρίζω εάν ο πρωθυπουργός θα αντικαταστήσει τον υπουργό Εξωτερικών και μάλιστα με την αδελφή του, όπως γράφει ο Χατζηνικόλας. Ούτε είναι το θέμα μας ο ανασχηματισμός. Το θέμα μας είναι η επιχείρηση απεγκλωβισμού και οι όποιες κυβερνητικές και υπηρεσιακές ευθύνες. Ασχολούμαι με το εν λόγω άρθρο επειδή ο Χατζηνικόλας αναφέρεται (όχι ονομαστικά) στα δικά μου ρεπορτάζ, εμπλέκοντάς τα εμμέσως, αλλά απαράδεκτα, με τα ενδοκυβερνητικά παιχνίδια. Γράφει, λοιπόν:

«Όλα ξεκίνησαν από ένα προχθεσινό δημοσίευμα σε γνωστή ιστοσελίδα δημοσιογράφου με εμπειρία στο διπλωματικό ρεπορτάζ το οποίο στοχοποιούσε προσωπικά τον Έλληνα πρέσβη στο Πακιστάν (εκεί η έδρα του) και στο Αφγανιστάν Ανδρέα Παπασταύρου. Έναν πολύ έμπειρο και εξαιρετικό διπλωμάτη ο οποίος όμως είχε την ατυχία να κάνει καλά τη δουλειά του και επί ΣΥΡΙΖΑ όπως άλλωστε οφείλει κάθε διπλωμάτης ανεξάρτητα του ποιος είναι στην Κυβέρνηση. Η μετάθεση του από τις Βρυξέλλες στο Ισλαμαμπάντ ήταν η τιμωρία του έμπειρου διπλωμάτη τον οποίο το δημοσίευμα κατηγορούσε για λιποψυχία επειδή λέει αρνήθηκε να εξέλθει του αεροδρομίου της Καμπούλ να παραλάβει τους Αφγανούς και τις οικογένειές τους. Ουδείς μπήκε στον κόπο να αναρωτηθεί πως θα έβγαινε εκτός αεροδρομίου ο Έλληνας πρέσβης με τους Ταλιμπάν να ελέγχουν την περιοχή, ούτε φυσικά ότι οι τελευταίοι ήταν εκείνοι που σταμάτησαν τους Αφγανούς και τις οικογένειές τους στη δεύτερη και τελευταία περίμετρο πριν την πύλη του αεροδρομίου όπου τους περίμενε ο πρέσβης, ούτε ότι λίγες ώρες μετά έλαβε χώρα η βομβιστική ενέργεια σε μία από τις πύλες του αεροδρομίου».

Η ευθύνη του Δένδια για την Καμπούλ

Τον πρέσβη Παπασταύρου δεν έτυχε να τον γνωρίσω ποτέ. Έκρινα τις συγκεκριμένες πράξεις του, όχι την πορεία του στη διπλωματική υπηρεσία, για την οποία –σε αντίθεση με τον Χατζηνικόλα που επιδαψιλεύει επαίνους– δεν γνωρίζω. Αντί ο συνάδελφος να μας ζητάει να αναρωτηθούμε πώς ο Έλληνας πρέσβης θα έβγαινε εκτός αεροδρομίου, όφειλε ο ίδιος να αναρωτηθεί πώς οι εκπρόσωποι όλων των άλλων χωρών βγήκαν έξω από το αεροδρόμιο και έφεραν μέσα τους “δικούς τους” Αφγανούς; Μήπως οι Ταλιμπάν έχουν στο στόχαστρο ειδικά τους Έλληνες, ή μήπως οι Έλληνες διπλωματικοί είναι υπεράνω ρίσκου; Γιατί άραγε άλλοι Δυτικοί πρέσβεις έμεναν στο αεροδρόμιο για ημέρες και ο Έλληνας έφυγε μετά από πέντε ώρες για Ισλαμαμπάντ;

Πιστεύω ότι μεγαλύτερη ευθύνη από τον πρέσβη έχει ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος –το ομολογεί στο non paper– έδωσε εντολές που κατέστησαν το φιάσκο αναπόφευκτο. Συμφωνώ απολύτως με τον Χατζηνικόλα (το είχα αναφέρει από το πρώτο άρθρο μου) ότι έπρεπε να είχαν σταλεί στην Καμπούλ και εκπαιδευμένοι στρατιωτικοί. Αλλά γι’ αυτό ευθύνη έχει και πάλι ο Δένδιας που αποφάσισε να το χειρισθεί μόνος του, όπως βεβαίως και ο πρωθυπουργός που του το επέτρεψε.

Συνεχίζει, λοιπόν, ο Χατζηνικόλας: «Χθες ήρθε το δεύτερο και πιο αποκαλυπτικό χτύπημα με δημοσίευμα στην ίδια ιστοσελίδα όπου ευθέως και με φωτογραφία του πλέον καθιστούσε τον Νίκο Δένδια υπεύθυνο για το “φιάσκο” στην Καμπούλ». Αν κρίνω από το γεγονός ότι ο συνάδελφος βάζει τη λέξη φιάσκο σε εισαγωγικά, φαίνεται ότι δεν θεωρεί την υπόθεση φιάσκο. Αναρωτιέμαι, όμως, εάν δεν είναι αυτό φιάσκο, τί είναι φιάσκο; Αναφορικά δε με τον Δένδια είναι σαφές ότι τον είχα σχεδόν εξαρχής καταστήσει τον Δένδια υπεύθυνο, επειδή εξαρχής  οι χειρισμοί του οδηγούσαν στο από τότε διαφαινόμενο φιάσκο. Υπενθυμίζω, μάλιστα, ότι τον είχα δημοσίως επαινέσει για τη στάση του στη συνέντευξη με τον Τσαβούσογλου.

Δημοσιογραφικό ατόπημα

Το –κατά την κρίση μου– δημοσιογραφικό ατόπημα του Χατζηνικόλα είναι ότι βλέπει την υπόθεση μέσα από τα “γυαλιά” αφενός του κομματικού ανταγωνισμού, αφετέρου της κυβερνητικής και διπλωματικής “κουζίνας”. Γι’ αυτό και μας λέει ότι ο πρέσβης Παπασταύρου τιμωρήθηκε από τη ΝΔ, επειδή συνεργάσθηκε με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό και μας λέει ότι η πρέσβης Ελένη Παπαδοπούλου τον εκδικήθηκε, επειδή του χρεώνει τη δυσμενή μετάθεσή της το 2015.

Για τον ίδιο λόγο, αντί να μας πει εάν ο Δένδιας έχει ή όχι ευθύνη για τα τραγικά της Καμπούλ, βλέπει τα πράγματα μέσα από το πρίσμα του ανασχηματισμού. Πιθανώς ο Μητσοτάκης θα χρεώσει την ευθύνη στον Δένδια, αλλά εάν ήταν στοιχειωδώς σοβαρή η αντιπολίτευση θα είχε εγκαλέσει και τον πρωθυπουργό, ο οποίος επέτρεψε στον υπουργό του να οδηγήσει την επιχείρηση απεγκλωβισμού σε φιάσκο.

Στην προσέγγιση του Χατζηνικόλα δεν υπάρχει πουθενά η Ελλάδα, ο διασυρμός του διεθνούς κύρους της από το φιάσκο και βεβαίως τα όσα περιμένουν τους δύστυχους Αφγανούς που εμπιστεύθηκαν τη χώρα μας. Κι όμως, Δημήτρη αυτά είναι που θα έπρεπε όλοι μας να βάζουμε σε πρώτο πλάνο, γιατί αυτά έχουν τη μεγαλύτερη σημασία. Εκτός κι αν είμαι παλιομοδίτης για τα νέα ήθη στη δημοσιογραφία.